افغانستان امروز، نیز در وضعیت شبیه به زمان بلخی قرار دارد و حتی در برخی موارد چنانکه او اشاره داشت سالها به عقب رفته ایم. انحصار و تبعیض دوباره سر برآورده است و تفکرات تمامیت خواهانه و به شدت قومی بر کشور مسلط شده است.

شهید بلخی به دلیل هوش و نبوغ سرشارش توانسته بود علاوه بر صرف و نحو و ادبیات عرب، فقه و اصول و درس‌های رایج در حوزه‌های علمیه با مباحث فلسفه، کلام، عرفان تاریخ و سیاست تسلط یابد و به یک چهره مطرح تبدیل گردد.

شهید علامه سید اسماعیل بلخی بنیانگذار ادبیات انقلابی افغانستان و از علمای شهیری بود که در دوران سیاه اختناق و خفقان ستم‌شاهی، فریاد آزادی‌خواهی سر داد.

به همان نسبت که اطلاعات خوبی از زندگی و مبارزات علامه بلخی در دسترس است، شخصیت شاعرانه ایشان در پردهٔ ابهام مانده است.

معاون دوم رییس جمهور می‌گوید که علامه شهید سید اسماعیل بلخی الگوی عدالت طلبی، آزادی خواهی و تحقق وحدت ملی برای مردم ما است و راه مبارزاتی این شهید بزرگوار باید ادامه یابد.

هرباری که سید بلخی بر منبر می‌رفت‌، حادثه‌ای بود. زبان و سخنوری شایسته و گفتار ژرف و نوپردازانه او مردم ساده گرفتار به فقر، ظلم و تاریکی را تکان می‌داد، به خود می‌آورد و آگاه می‌کرد.

بلخی حتی در پشت میله‌های زجر و شکنجه‌ی زندان، رؤیای آزادی دیگران را در سر داشت و همین بود که از درونِ زندانِ آزارنده‌ی آن‌روز، با نشر افکارِ نجات‌بخش‌ و عدالت‌خواهانه‌اش، پایه‌های کاخِ ستم را به لرزه در آورد.

از چهلمین سالیاد شهادت شهید علامه «سید اسماعیل بلخی» شاعر، نویسنده، عالم دین و مجاهد نستوه در شهر مزارشریف مرکز ولایت بلخ گرامی داشت به عمل آمد.

شهید بلخی اسطوره مبارزه با استبداد و ارتجاع و نماد نو اندیشی دینی بود.

شهید بلخی شخصی بود که علی رغم دینداری، نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه خود بی تفاوت نبود و در صف نخست مقاومت قرار داشت

از چهلمین سالیاد شهادت شهید علامه سید اسماعیل بلخی شاعر، نویسنده، عالم دین و مجاهد نستوه در شهر مزارشریف مرکز ولایت بلخ گرامی داشت به عمل می‌آید. مسئولان برگزاری این مراسم از عموم شهروندان خواسته‌اند تا در این برنامهٔ معنوی اشتراک کنند.

پیام آفتاب: به مناسبت چهل و هشتمین سالگرد شهادت بلخی، میزگردی در شهر مشهد و با حضور چند تن از صاحب‌نظران و فرهیخته‌گان مهاجر و به میزبانی «روزنامه عصرنو» برگزار گردید و به بررسی دیدگاه‌های دینی علامه بلخی پیرامون مسایل اساسی و مهم کشور پرداخته شد. نوع حکومت، جایگاه مردم در حکومت، حقوق بشر و حقوق زن، وحدت ملی، عدالت اجتماعی، دموکراسی، اقوام و مذاهب ...

پیام آفتاب: شاهپور عنایت، استاد ادبیات دانشگاه کابل و دانشکده سید جمالدین افغان، در رابطه با شرایط زمانی زندگی سید اسماعیل بلخی و تأثیر اشعار وی روی جوانان امروز گفت: «امروز عین زمان زندگی بلخی تکرار شده است.»

پیام آفتاب: همزمان با 24 سرطان؛ سالروز عروج ملکوتی علامه شهید سید اسماعیل بلخی (ره)، آیت‌الله ساجدی و اعضای دفتر ایشان با حضور بر مزار علامه بلخی، به قرائت فاتحه و نثار درود به روح والای ایشان پرداختند.

در افغانستان معاصر طی دوصدسال گذشته هیچ شخصیتی در این کشور ظهور نکرده است که مانند علامه بلخی رهبر و پیشوای مذهبی و اجتماعی جامع و افغانستان شمول، محبوب همه قشرها مردم از هر قوم و منطقه و مذهب، آزادی‌خواه ستم ستیز، شاعر انقلابی، عالم و عارف بیدارگر و سیاست‌مدار شجاع، متعهد و شریعتمدار باشد.

بلخی مردی برای همه فصل‌ها بود که پیامی برای همه عصرها و نسل‌ها دارد. علامه بلخی با مفاهیم ماندگار و ارزشمندی چون بیدارگری، آزادی، عشق، فروتنی، قیام، مبارزه، ایثار، فداکاری و… شناخته می‌شود و در عمل مبارزهٔ انقلابی، خدمت صادقانه و بیدارگری عالمانه و عارفانه از ویژگی‌ها و شناسنامه بلخی به‌شمار می‌رود.

اگر بخواهیم اندیشه‌های بلخی را خلاصه کنیم، می‌توانیم در سه کلمه جمع کنیم که بلخی برای تحقق آن‌ها تلاش می‌کرد. آن سه کلمه استقلال، آزادی و عدالت اجتماعی بود. هرکدام از این کلمات در دیدگاه بلخی تعریف خاص خود را دارد که لازم است در آثار و اندیشه‌های بلخی دیده شود.

پیام آفتاب: نمایشگاه عکس، آثار و اسناد مرتبط با «علامه شهید بلخی» به همت بنیاد فرهنگی-تحقیقاتی علامه شهید بلخی (ره) در مشهد برگزار شد، در این نمایشگاه صدها اثر تحقیقی، سند، مدرک، عکس‌ و نیز نشریه چاپی مرتبط با علامه شهید بلخی به نمایش گذاشته شد.

پیام آفتاب: نمایشگاه عکس، آثار و اسناد «علامه شهید بلخی» به همت بنیاد فرهنگی-تحقیقاتی علامه شهید بلخی (ره) در مشهد برگزار شد، در این نمایشگاه صدها آثر تحقیقی، سند، مدرک، عکس‌ و نیز نشریه چاپی مرتبط با علامه شهید بلخی به نمایش گذاشته شد.

بلخی، مرد آزاده‌ای از تبار خلیل الله بود که فریاد بیدارگری سر داد، علیه استبداد قیام کرد و چهارده سال از بهار عمرش را در زندان گذرانید .