افغانستان زیر خط فقر

محمد اشرف غنی رئیس‌جمهوری افغاستان اعلام کرد که ۹۰ درصد از مردم این کشور زیر خط فقر قرار دارند. وی که در مراسم افتتاح یک طرح معیشتی تحت عنوان «دسترخوان ملی» و توزیع مواد خوراکی و بهداشتی بین خانواده‌های کم برخوردار سخن می‌گفت با بیان این مطلب تأکید کرد از این پس نمی‌توان مسئولیت توسعه افغانستان را براساس کمکهای جامعه بین‌الملل پیش برد و بر ضرورت تأمین منابع در داخل افغانستان تأکید کرد.

افغانستان گرفتار مافیای مختلف

از دیدگاه ناظران سیاسی توجه رئیس‌جمهوری افغانستان به مسئله معیشتی خانواده‌های افغان بیش از آنکه ناشی از توجه به مسئله اقتصاد افغانستان باشد ناشی از شیوع کرونا ویروس در این کشور و به مخاطره افتادن وضعیت معیشتی بسیاری از خانواده‌ها در افغانستان است. زیرا در بسیاری از کشورها که با شیوع کرونا ویروس درگیر هستند دولت کمکهایی را برای خانواده‌های کم برخوردار در نظر گرفته و دولت افغانستان هم با اختصاص بودجه ای در این خصوص کوشیده‌است ضمن کاستن از فشارهای افکار عمومی خود را دولتی مسئولیت پذیر در برابر شهروندان افغانستان نشان دهد.

فارغ از اهداف اشرف غنی از اختصاص کمکهای معیشتی به خانواده‌های کم برخوردار، اظهارات وی مبنی براینکه ۹۰ درصد از مردم افغاستان در زیر خط فقر قرار دارند می‌تواند بهانه مناسبی برای پرداختن به وضعیت اقتصادی افغانستان در دو دهه اخیر باشد.

دراین خصوص چند نکته قابل توجه است:

اول آنکه وضعیت فعلی افغانستان با شعارهای عوام فریبانه آمریکا در سال ۲۰۰۱ مبنی بر ساختن مدینه فاضله و کشوری شبیه به ژاپن کاملاً در تناقض است.

دوم آنکه دولت افغانستان چه در زمان کرزای وچه در زمان اشرف غنی توجه خاصی به حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم افغانستان نداشتند. بخصوص اشرف غنی همچنان درگیر منازعات داخلی برسر قدرت است.

سوم آنکه دولتهای افغانستان هیچگاه از پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای کشت جایگزین به جای مواد مخدر استقبال وحمایت نکردند.

چهارم آنکه دولت افغانستان اقدام جدی برای در دست گرفتن نحوه هزینه کرد کمکهای بین‌المللی صورت نداد و عمده این کمکها از سوی کشورهای کمک کننده سیاست گذاری شدند که از دیدگاه دولت کابل کمکی به حل مشکلات این کشور نکرد.

پنجم آنکه دولت افغانستان در دو دهه گذشته متکی به کمکهای خارجی بوده و کشورهای کمک کننده از جمله آمریکا از این کمکها به عنوان اهرم فشار بر دولت کابل و سایر نهادهای کمک گیرنده استفاده می‌کنند.

ششم آنکه دولت افغانستان در دو دهه گذشته خود را به عنوان دولتی مسئولیت پذیر در برابر شهروندان این کشور مطرح نکرده و همچنان انتقادها و اعتراض‌ها از آن در جامعه افغانستان بالاست.

اشرف غنی در حالی از تلاش برای خودکفایی و اتکای به داخل در حل مشکلات معیشتی و غذایی مردم افغانستان سخن می‌گوید که این کشور از زمینهای حاصلخیز و آب کافی برای کشاورزی محصولات راهبردی مانند گندم برخوردار است اما مافیای مرتبط با کشت مواد مواد مخدر به مانعی در برابر این امر تبدیل شده‌است.

در همه جوامع مهمترین مسئولیت دولتها تأمین مواد غذایی و در حد امکان خودکفایی در بخش کالاهای راهبردی مانند گندم است تا اقتدار کشور در دست بیگانگان قرار نگیرد. موضوعی که در افغانستان در دو دهه اخیر فراموش شده تلقی می‌شود. به گونه ای که اگر کرونا ویروس در افغانستان شیوع پیدا نکرده بود مشکل می‌توان تصور کرد دولت کابل به مسله معیشتی مردم توجه نشان می‌داد.

در هر حال، مردم افغانستان امیدوارند سخنان محمد اشرف غنی برای تلاش جهت کاهش وابستگی وضعیت معیشتی مردم این کشور به کمکهای بین‌المللی در حد شعارهای عوام فریبانه باقی نماند و دولت کابل گامهای مهمی را برای بازسازی وضعیت کشاورزی و پیشبرد برنامه کشت جایگزین بردارد و با اجرای طرحهای اقتصادی و کشاورزی ضمن ایجاد اشتغال به حل مشکلات معیشتی مردم نیز همت گمارد. تردیدی نیست افغانستان همچنان درگیر جنگ داخلی و خشونتهای خونین است که مهمترین عامل ومسبب ان گروه طالبان است؛ بنابراین این گروه در عقب ماندگی وضعیت اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم افغانستان نقش مهمی دارد زیرا با تشدید بحران امکان سرمایه‌گذاری در افغانستان وجود ندارد.

منبع : مطالعات افغانستان