«اعلام این آتشبس بدین معناست که اتشبس دو طرفه باشد و همچنان برقراری، تداوم و مدت آن، بستگی به موقف طالبان در این خصوص دارد. آتشبس یک طرفه بوده نمیتواند.»
سخنرانی محمد اشرف غنی رئیسجمهوری اسلامی افغانستان در مراسم جشن گرامیداشت از ۹۹مین سالروز استرداد استقلال کشور (اسد ۱۳۹۷)
بسم الله الرحمن الرحیم
برادر گرامی داکتر صاحب عبدالله عبدالله، بانوی اول کشور، شاهدخت هندیا، قاضی القضات محترم کشور، اعضای محترم کابینه، وزیر صاحب دفاع ملی، وزیر صاحب داخله، لوی درستیز صاحب کشور، جنرالان محترم اردو، پولیس و امنیت ملی، چنین روز که خاصتاً روز شماست، اعضای محترم ولسی جرگه و مشران جرگه، تمامی خواهران و برادران محترم، مخصوصاً کارگران عزیز که یک لحظه غفلت نکردید و همه آمدید و تمام هموطنان گرامی،
اول از همه نود و نهمین سالروز استرداد استقلال افغانستان، روز پرافتخار تاریخ کشور را به کافهٔ ملت افغانستان تبریک و تهنیت عرض میدارم. یادبود و گرامیداشت از این روزتاریخی، فرصتی است برای تحکیم وحدت و همبستگی ملی و تجدید تعهد برای یک تحول و آینده بهتر.
به پاس ادای احترام به جانبازان وشهدای که دلیرانه در حصول استقلال کشور و حفظ استقلال کشور در جهاد مقدس ما جان باختند و آزادی را به بهای خون خویش به ارمغان آوردند، این روز را گرامی میداریم. آرزومندیم که ارزشهای نهفته در نهضت استرداد استقلال افغانستان، همیشه منبع الهام برای تأمین صلح و ثبات، رفاه، و وحدت ملی در کشور عزیز ما باشد.
هموطنان عزیز!
با تاسف در این اواخر تروریستان، خون شماری از شهروندان کشور ما را ریختاندند، من مراتب تسلیت و همدردی خویش را به خانوادههای قربانیان حوادث تروریستی اخیر به خصوص به خانوادههای شهدای مرکز تعلیمی موعود، ولایت غزنی و تمام شهدای نیروهای امنیتی و دفاعی کشور ابراز میدارم و آرزو میکنم که به برکت ایام مبارک عید سعید قربان، صلح و ثبات پایدار در کشور عزیز ما تحکیم گردد. چهار هزار اسکالرشیپ را برای خانوادههای شهدای امنیتی و دفاعی کشور، موسسات خصوصی تحصیلات عالی کشور هدیه نمودند و از این هدیهٔ گرانقدر از اینها من ابراز تشکر میکنم. همچنین بعد از این یک بسته کمکهای همهجانبه برای تمام افراد قوای امنیتی و دفاعی ما از طرف حکومت وحدت ملی اعلام خواهد شد.
امروز، روز استقلال کشور را در حالی تجلیل میکنیم که قصر دارالامان آماده به اهدای مجدد به ملت افغانستان است، چون جناب داکتر صاحب تمام کلمات را در قسمت از این قصر و محترم وزیر صاحب اطلاعات و فرهنگ گفتند و من از این زیادتر در این بخش چیزی نمیگویم و تنها تأکید را که دارم این است که قصر دارالامان محصول مدیریت و پول خود افغانهاست، این اهدای مردم برایمردم افغانستان است؛ و ذکر شد که نواسههای کسانیکه این قصر را ساختند در این دخیل استند و من از آقای وافی امین هم و از تیم شان خاصتاً تشکر میکنم. مرحوم نوروزخان پدرکلان از اینها در زمان غازی امیر امانالله خان مسوول ساختن از این قصر بودند، خاطرهٔ نیکهٔ ات و تمام کارگران افغان گرامی باد.
تا اکنون مردم دربارهٔ بازسازی حرف میزدند، امید است که پس از این، به اساس اراده محکم مردم افغانستان که در حکومت وحدت ملی انعکاس دارد به نوسازی بیاندیشیم. در مدت دو ماه ان شاءالله و تعالی تهداب کامپلکس اداری جدید در دارالامان بدست ما و شما گذاشته خواهد شد.
ګرانو وطنوالو!
اوس د دی وخت را رسیدلی دی چی نه یوازی د خپل معاصر تاریخ ناتمام فصل تکمیل کړو بلکی د نوی فصل د پیلولو لپاره د یویشتمی پیړی د سیاسی، اقتصادی او اجتماعی غوښتنو په اساس ټولنه جوړه کړو.
ما مخکی د هیواد د شهیدانو کورنیو ته تسلیت وړاندی کړ، اما د دی لپاره چی له خپل غم څخه ووځو، یوازی په یو بعُدی فکر دغه لوړ هدف ته نشو رسیدلی.
موږ نشو کولای خپل ټول فکر یوازی پر امنیت راټول کړو، بلکی د غم څخه د راوتلو او خلاصیدو لپاره څو بعُدی فکر پکار دی، دا فکر اقتصادی اصلاحات، عدلیی او قضایی اصلاحات، منطقوی او بینالمللی ارتباطات دی.
په هیواد کی له ټولو مشکلاتو سره سره د ملی وحدت حکومت د اصلاحاتو لپاره تهداب ایښی دی، یعنی اوس په دی پوهیږو چی څه غواړو او په دی هم پوهیږو چی د اهدافو د ترلاسه کولو لپاره لاری چاری آماده کړو او د دی لپاره واضح لید لرو.
استقلال یوازی یو تعریف نه لری، حداقل لاندی پنځه ابعاد او برخی لری.
اول، سیاسی استقلال:
سیاسی استقلال اساس دی. داسی اساس چی افغانان خپل راتلونکی په خپله وټاکی، ځکه چی د خپل راتلونکی ټاکل له سیاسی استقلال پرته امکان نهلری او سیاسی استقلال یوازی د یو قانونی دولت چی د آزادو او شفافو انتخاباتو په اساس انتخاب شوی په چوکاټ کی خوندی کیدای شی. مونږ د ملی وحدت حکومت مشران شفافو انتخاباتو ته هم د ولسی جرګی او د ولسوالیو شوراګانو او هم د ولسمشری انتخاباتو ته په تینګه ژمن یوو او په دی کی باید شک او شبه نه وی. انتخابات حق و فریضه هر فرد افغان است.
دویم، امنیتی استقلال:
امنیتی استقلال کی مهم ټکی دا دی چی امنیت او ثبات ور پوری تړلی دی او د قوی مشروع استعمال تضمینوی او د ملی وحدت حکومت څلور کلن امنیتی پلان به انشاالله د قوی مشروع استعمال تضمین کړی. اتمر صاحب، وزیر صاحب دفاع، وزیر صاحب داخله، رئیس صاحب عمومی امنیت ملی، لوی درستیز صاحب، معین صاحب ارشد ټول جنرالانو نه او ټولو افسرانو او سربازانو نه د زړه له کومی مننه. قربانی مو ورکړی او په سنګرو کی دریدلی او له دی وطن نه مو په قلم او په علم او توری او قربانی دفاع کړی او دا د افغانستان د ولس هیڅ وخت نه هیریږی. تشکر!
مه هیروئ چی په دی څو کالو کی چی چاری د ملی وحدت حکومت مسوولیت ؤ زمونږ زړور کوماندو دوه چنده شول او په قول اردو باندی بدل شول. افغانانو د دی امید له لاس ورکړی ؤ چی د یوی مجهزی هوایی قوی څښتن اوسو، هوایی قوه هم دری چند کیدونکی ده او فضایی استقلال مو وګاټه، ټولو ته دی مبارک وی!
درییم، اقتصادی استقلال:
په ۲۰۱۲کال کی زموږ حکومت له نړیوالو سره یو قرارداد وکړ چی په ۲۰۲۴کال کی به امنیتی مصارف خپله د افغانستان حکومت په غاړه اخلی. بیایی تکراروم. په ۲۰۲۱ کال کی په شیکاګو کی جناب کرزی صاحب له نړیوالو سره یو قرارداد وکړ چی په ۲۰۲۴ کال کی به امنیتی مصارف خپله د افغانستان حکومت په غاړه اخلی. د ملی وحدت حکومت په دی لګیا دی او سخت کار کوی چی څنګه د ۲۰۲۴کال د هدف پوره کولو لپاره امکانات برابر کړی. او دا زمونږ ټولنه کی یو واضح اقتصادی بحث غواړی.
چهارم، استقلال فکری:
از نظر تاریخی ویژگی مهم ما این بودهاست کهاستقلال فکری داشتیم، اگر افغانان استقلال فکری نمیداشتند نه در قرن نزده و نه در قرن بیست ما استقلال خود را حفظ کرده میتوانستیم. ابرقدرتهای وقت جهان به اثر جهاد و مقاومت مردم افغانستان و اراده غازیان افغانستان شکست خوردند. حالا در یک جامعه زندگی میکنیم که میلیونها هموطنان ما مثل خواهر ما صافی صاحب و ما و بانوی اول دوباره به وطن برگشتیم. اما هنوز هم میلیونها مهاجر افغان در بیرون کشور اند.
استقلال فکری باید به یک تعریف وسیع افغانیت مبدل گردد. از هر افغان در هر گوشه دنیا حکومت وحدت ملی تقاضای خدمت به افغانستان دارد. در ساختن افغانستان، در رفاه افغانستان ما سر هر افغان صدا میکنیم که سهم فعال بگیرند. ساختن نسبت به خراب کردن به مراتب دشوارتر است و مثل که این قصر نمونه اش است. اما آثار بازماندن اراده و ساختن به مراتب دل گوارتر است و این لازم بر این است که ما باید از رقابتهای منفی دست برداریم و برای آبادانی و شگوفایی کشور خود، یکدیگر را به رقابتهای مثبت تشویق نمائیم.
بدون داشتن استقلال فکری شکل حکومتداری تغییر نمیکند. مشورت، تحمل، تساهل، شنیدن و درک کردن یک دیگر بخشی از استقلال فکری ماست، که باید افغانستان شمول گردد. وحدت ملی ما ضامنو گرنتی آیندهٔ ماست. هیچ افغان از هیچ افغان کمتر نیست و هیچ افغان از هیچ افغان برتر نیست و ما باید همه روز افغانستان شمول فکر کنیم و وحدت ملی خود را به حیث هدیه هزارها سال که پدرها، پدرها و پدرهای ما به ما میراث گذاشتند، حفظ، تحکیم و توسعه بدهیم.
پنجم، حاکمیت قانون:
حاکمیت قانون همانند کشور، دایمی و دوامدار میباشد. زعما، رهبران و نسلها میآیند و می روندو ما هم رفتنی هستیم، اما میراث که برای نسلهای آینده بجا میگذاریم، این است که ما چگونه طبق قواعد، اصول و احکام قانون اساسی خویش رفتار کردهایم. از جناب قاضی القضات صاحب و لوی څارنوال افغانستان خاصتاً ابراز امتنان میکنم. رعایت احکام قانون اساسی وجیبه ملی همه ماست، چون قانون اساسی در قرن بیست و یک، دستآورد بزرگ مردم ما و نتیجه اجماع ملی ما بوده استو برای تداوم و مشروعیت بخشیدن به آن، رفتن به انتخابات بسیار مهم و حیاتی میباشد.
موږ د سولی، انتخاباتو او اصلاحاتو لپاره ژمن یوو او په دی هکله له استثنا پرته له ټولو اقشارو سره سلا مشوری شوی او دا مشوری به دوام لری.
د افغانستان د دینی علماوو فتوا او فرمایشاتو ته د احترام په خاطرملی وحدت حکومت په تیر کوچنی اختر کی له وسلهوالو طالبانو سره یو طرفه اوربند اعلان کړ، د افغانستان د اسلامی جمهوری دولت لهدغه نیک ابتکار څخه وروسته طالبانو هم د کوچنی اختر په ورځو او شپو کی د اوربند اعلان وکړ، چی دا کار په ملی او بینالمللی سطحه له درانه هرکلی سره مخ شو. زموږ د ټولنی بیلابیلو اقشارو هر وخت د هر هغه اقدام چی د وینی بهیدو مخنیوی کوی، هرکلی کړی دی.
اکنون ما در آستانه ایام عید سعید قربان قرار داریم، بعد از مشورهها با قشرها مختلف کشور از جمله علمای دینی، احزاب سیاسی، شخصیتهای سیاسی و ملی، زنان، فعالان جامعه مدنی، جوانان و همچنان مشورتهای اعضای شورای عالی صلح در ۳۴ ولایت کشور و با توجه به احترام به خواست علمای جهان اسلام که در حرمین شریفین گردهم آمده بودند و احترام به خواست سازمان همکاری اسلامی و خادم حرمین شریفین پادشاه عربستان سعودی و تقاضا اخیر شورای عالی صلح و شورای سرتاسری علما افغانستان و برای آن که هموطنان ما روزهای عید قربان را در فضای آرام و صلح آمیز سپری نمایند، بار دیگر سر از فردا دوشنبه که روز عرفه است تا روز میلاد نبی مشروط بر اینکه طالبان نیز در این ایام خجسته، آتشبس را اعلام و رعایت نمایند یا تا هر مدت که طالبان به آن متعهد باشند، آتشبس را اعلام میکنم.
اعلام این آتشبس بدین معناست که اتشبس دو طرفه باشد و همچنان برقراری، تداوم و مدت آن، بستگی به موقف طالبان در این خصوص دارد. آتشبس یک طرفه بوده نمیتواند.
آتشبس نه تنها اینکه برای ما زمینه تکمیل کردن فصل ناتمام غازی امانالله خان را فراهم میسازد، بلکه برای ما زمینهٔ آغاز و گشودن فصل جدید را نیز مساعد میسازد.
د طالبانو په رهبری غږ کوو چی د واقعی او دوامداری سولی لپاره د ملت ارادی ته لبیک ووایی او د ملی او اسلامی ارزښتونو په رڼا کی د سولی مذاکراتو ته چمتووالی ښکاره کړی.
مونږ د سولی په وړاندی ټول خنډونه له منځه وړی. د ملی وحدت حکومت په دی برخه کی د ملت ارادی ته درناوی لری او وروستی بی ساری اقدامات یی هم د علماو او د خلکو غوښتنو ته په احترام تر سره کړی دی.
موږ باید په عمل کی د غازی امانالله خان قدر وکړو، د غازی امانالله خان د دوری له مثبتو او ناکامو تجربو څخه باید واضح درسونه واخلو. نن څوک دی په افغانستان کی چی امانالله خان باندی ویاړ نه کوی او شاهدخت هندیا زمونږ فخر او ویاړ ده. او مهمترین درس چی باید ورڅخه واخلو دا دی چی د زمان په اهمیت او د وحدت په ارزښت او د اتفاق په اهمیت باندی پوه شو، تر څو په راتلونکی کی پښیمانه نشو. زه باورمند یم چی د افغانستان ولس یوویشتمه پیړی کی به انشاءالله و تعالی سوله، امنیت او خوشحالی ګوری. د هغی ورځی په باور باندی او د ملت د ارادی په اساس باندی زه باورمند یم چی نه یوازی به دا قصر سلمی کلیزی ته آماده شی، بلکی مونږ به وکولای شو هغه میراث پریږدو چی راتلونکی نسلونه به انشاءالله تعالی د څلویښت کالو ترخو حوادثو تکرار ونه ګوری. زمونږ ژمنه د افغان ماشوم ته ده، د افغان میرمنو ته ده، د افغان ځوان ته ده او ټول افغانستان ته ده.