افغانستان کشوری با کوهستان‌های گسترده همزاد با رشته کوه‌های هندوکش؛ در نگاه نخست نباید مشکل آب داشته باشد اما تغییرات اقلیمی، این کشور را نیز با خطر خشکسالی مواجه کرده و در بخش‌هایی به کشاورزی، مراتع، دامداری و جنگل‌های آن آسیب وارد کرده‌است.
تاریخ انتشار :سه شنبه ۱۹ سرطان ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۳۰
کد مطلب : 81815
این کوه‌ها که زمانی در ارتفاعات خود یا حداقل در بلندی‌های هندوکش همواره برف داشتند و حتی در تابستان‌ها نیز قله‌های زیادی و یخچال‌های متعددی پر از برف دیده می‌شد اما هر سال از این نوع مشاهدات دارد کم می‌شود و این روند صدای زنگ خطر و بیدار باش را نیز در این کشور جنگ زده درآورده است.
اداره محیط زیست افغانستان در جریان یک کارگاه آموزشی؛ اعلام کرد که به رغم آن که این کشور در تغییرات اقلیمی و آب و هوا و آلودگی‌ناشی از گازهای گلخانه‌ای در جهان نقش بسیار اندکی داشته و دارد، اما بیشتر از دیگر کشورهای مقصر از این ناحیه متضرر می‌شود.
نهاد «دیده‌بان آلمان» یا German Watch که به عنوان نهادی معتبر تغییرات اقلیمی در سطح جهان را رصد می‌کند در گزارشی که بر اساس داده‌های سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۴ ، منتشر کرد، افغانستان را پانزدهمین کشور آسیب‌پذیر از گذر تعییرات اقلیم ارزیابی کرده که بر اثر سیلاب‌ها، رانش زمین، سقوط بهمن متحمل خسارات زیاد شده‌است.
افغانستان کشوری است که معیشت ۷۵ درصد مردم آن به کشاورزی، دامداری و باغداری پیوند مستقیم دارد و نگرانی از بابت ادامه تبعات تغییرات اقلیمی در این کشور و تشدید مشکلات و بحران‌های برآمده از تأمین منابع آبی و در ادامه آن تأمین غذا یک امر بدیهی است.
اداره محیط زیست افغانستان پیش از این گفته بود که یکی از عوامل آلودگی هوا در شهرهای این کشور از جمله کابل پایتخت کارخانه‌های بافندگی وکوره‌های آجرپزی است که تنها در کابل بیش یک هزارو ۲۰۰ کارخانه تولید آجر فعال است.
به همین دلیل کابل اثرات نامطلوب این پدیده را با افزایش ۰٫۶ درجه سانتیگراد متوسط دمای سالیانه نسبت به سال ۱۹۶۰ و کاهش الگوی بارش تا حدود ۳۰ میلیمتر را به‌طور میانگین به دلیل تأثیر منفی بر چرخه هیدرولوژی آب تجربه کرده‌است.
در همین رابطه اداره محیط زیست افغانستان روز گذشته با برگزاری کارگاه آموزشی دو روزه ای در ارتباط با اقلیم در کابل اعلام کرد که این کشور تغییر اقلیم را تهدیدی جدی برای خود می‌داند و برای مبارزه با این پدیده تا سال ۲۰۲۰ به بیش از ۱۷ میلیارد دلار اعتبار نیاز دارد.
این در حالی است که بودجه ملی این کشور در سال ۱۳۹۷ اندکی بیش از ۵ میلیارد دلار اعلام شد که نصف این بودجه نیز از محل کمک‌های خارجی تأمین می‌شود.
«محمد نعمان حکمت» معاون اداره حفاظت از محیط زیست افغانستان در این کارگاه آموزشی گفت که تغییر اقلیم بزرگترین تهدید جهانی است که افغانستان هم از این تهدید مستثنا نخواهد بود و کشاورزان این کشور با تغییر اقلیم به شدت آسیب خواهند دید.
حکمت تصریح کرد که دریافت کمک از صندوق اقلیم سبز جهانی که افغانستان نیز عضویت آن را دارد، نیازمند یک طرح و برنامه فنی دقیق است که ما ظرفیت آن را نداریم.
«سیده مژگان مصطفوی» معاون وزارت اطلاعات فرهنگ افغانستان نیز در این کارگاه زیست‌محیطی گفت که جنگ آینده، جنگ آب است و دولت باید آب‌های شیرین کشور را مدیریت کند.
وی از مسئولان دولتی انتقاد کرد که دربارهٔ مسائل محیط زیست بی‌توجه اند و از دولت خواست که در نظام آموزشی کشور موضوع محیط زیست و تغیر اقلیم را جای دهد.
«عبدالولی مدقق» معاون اداره محیط زیست افغانستان نیز دیروز گفت که در گذشته افغانستان در هر ۳۰ سال، چهارسال خشکسالی را تجربه می‌کرد اما در حال حاضر در هر ۱۰ سال، پنج سال خشکسالی تداوم پیدا می‌کند.
«طیب برومند» یکی از کارشناس مسائل محیط زیست افغانستان به رسانه‌های این کشور گفته‌است که در حوزه آبی کابل که یکی از حوزه‌های پنجگانه افغانستان است تحقیقی انجام داده و نتایج آن نشان می‌دهد که در گذشته ظرفیت آبی این حوزه ۲۱ میلیارد مترمکعب در سال بود اما در سال ۲۰۱۴ این رقم به ۱۶ میلیارد مترمکعب آب کاهش یافت و می‌توان گفت که پنج میلیارد مترمکعب آب از سال‌های ۱۹۷۰ تا سال ۲۰۱۴ در میانگین آبی این حوزه کاهش یافته‌است.
برومند گفت که می‌توان این تحقیق را در چهار حوزه آبی دیگر افغانستان نیز در نظر گرفت که ظرفیت‌های آبی افغانستان در تمام این حوزه‌ها نیز رو به کاهش است.
اداره هماهنگی کمک‌های بشری سازمان ملل متحد برای افغانستان، در یک گزارش جدید اعلام کرد که بیش از دو میلیون تن از ساکنان افغانستان بر اثر خشکسالی نیازمند دریافت کمک‌های بشر دوستانه برای تأمین غذا هستند.
در این گزارش آمده‌است که به علت کاهش برف و باران در زمستان سال گذشته، بسیاری از چشمه‌ها در مناطق مختلف خشک شده‌اند و حتی سطح آب رودخانه‌ها دائمی پایین آمده یا بطور کامل خشک شده‌اند و کشاورزان در بخش‌های زیادی از این کشور فقط نظارگر مزارع خشک شده‌اند.
«توبی لینزر» هماهنگ‌کننده کمک‌های بشری سازمان ملل دو هفته قبل برای کمک و رفع نیازمندهای اولیه مقابله با بحران خشکسالی در افغانستان از جامعه جهانی مبلغ ۷۵۰ میلیون دلار درخواست کرد.
وی گفته بود که برای بررسی مستقیم شرایط از استان‌های «قندز» و «بغلان» از مسیر جاده سفر کرده و دیده‌است که تا چه اندازه وخامت اوضاع مردم جدی است.
به گفته لنزر مردم در شمال و غرب افغانستان در حدود دو میلیون دام خود از نوع گوسفند، بز یا گاو را بر اثر خشکسالی از دست داده‌اند و وی هشدار می‌دهد که اگر در شش ماه آینده اقدام هماهنگ برای فراهم سازی غذای ساکنان و علوفه دام‌ها انجام نشوند، فاجعه ای انسانی در افغانستان رخ خواهد داد.
استان‌های غور، بادغیس، فراه، هلمند، زابل، ارزگان و جوزجان بیشتر از دیگر استان از پدیده خشکسالی آسیب دیده‌اند و هر روز بر دامنه این بحران افزوده می‌شود.
حقیقت این که تغییرات اقلیم مشکلی محلی نیست، امروز بیش از هر زمان دیگری خود را به جوامع بشری دیکته می‌کند و شاید وقت آن رسیده باشد به منظور مقابله با این پدیده طبیعی، دست از نشست‌های محلی و بخشی در داخل کشورهایمان برداشته و در قالب سازمان‌هایی منطقه ای و جهانی با تدبیرو بهره از تجارب گذشته و حال ملت‌ها به سازگاری زندگی خود با شرایط سخت کنونی برویم.
منبع: ایرنا
http://www.irna.ir/fa/News/82965932
payam-aftab.com/vdccp4q4.2bqss8laa2.html