امام خمینی (ره) گرچه انقلاب عظیم و بی نظیری را در تاریخ معاصر بشر رهبری کرد و با ایجاد تحول شگرف فکری و سیاسی قطب بندی های تحمیلی ایدئولوژیک و استراتژیک مستکبران زمان را در هم شکست ، اما این اسوه تقوا و شهامت برای جهانیان و مسلمانان آن طوری که لازم است شناخته نشده است.
برخی رهبران و سردمداران جوامع غیر اسلامی و سکولارها و ملحدان جوامع اسلامی به خاطر مخالفت با اسلام، متحجران و فرقه گرایان متعصب و قوم پرستان عرب و غیر عرب کشورهای اسلامی به خاطر مخالفت با تشیع و فرهنگ و تمدن پارسی، نه تنها از شناخته شدن امام خمینی و آرمان های والای انسانی و اسلامی او جلوگیری کرده و می کنند ، بلکه با استفاده از همه امکانات سعی دارند چهره نورانی آن حضرت را مخدوش نموده و بد معرفی کنند.
امام خمینی به اعتراف خیلی از شخصیت ها و صاحب نظران از کشور های مختلف، شخصیتی بود که در چارچوب تنگ جغرافیایی و ملی نمی گنجید و متعلق به تمام جهان اسلام و بلکه بشریت است. برای اثبات این مطلب نظریات برخی شخصیت ها و اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان از کشورهای مختلف درباره امام خمینی (ره) جمع آوری شده است تا مورد استفاده علاقمندان قرار بگیرد.
همچنین برخی از اظهارات امام خمینی در مورد افغانستان گردآوری شده تا روشن شود که این مرد بزرگ چقدر به سرنوشت مردم افغانستان اهتمام داشته و تقدم منافع دینی و انسانی را بر منافع ملی عملاً به نمایش گذاشته است. گفتنی است که این نوشته خلاصه ای از کتاب« افغانستان در کلام امام؛ امام از دیدگاه شخصیت های افغان و جهان» است که جهت استفاده خوانندگان گزینش شده است. امام از دیدگاه شخصیتها شخصیت های افغان • گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان: «... ملت ایران در رهبری و قیادت قاطع امام، توانست انقلاب خود را به پیروزی برساند، ما خدای رحمان را سپاسگذاریم تا به ملت مؤمن ایران قیادت قاطع عنایت کرد. ما از مواضعی که انقلاب ایران در خط امام اتخاذ کرده دفاع کردهایم و دفاع خواهیم کرد. ما معتقدیم که خط امام، خط اصیل اسلامی است و ما از این خط دفاع میکنیم. ما انقلاب اسلامی ایران را مال ملت ایران نمیدانیم و به ملت ایران هم این حق را نمیدهیم که این انقلاب را در محدودة ایران منحصر بسازد. انقلاب اسلامی ایران متعلق به همة مسلمین است.»(۱) • استاد برهان الدین ربانی، رهبر جمعیت اسلامی افغانستان: «وفات سید روح الله امام خمینی(ره)بزرگمرد تاریخ معاصر جهان اسلام، ضایعهای است جبران ناپذیر و حادثهای است دردناک که مسلمانان متعهد را در نقاط مختلف جهان سخت تکان داد. چه، شخصیتهای بزرگ مذهبی و سیاسی در جهان اسلام در حدود مرزهای جغرافیایی کشور و زادگاه خویش محدود باقی نمیمانند. آنها مربوط به کل جهان اسلاماند. امام خمینی(ره) کاپیتالیزم و کمونیزم، هر دو را مردود خواند و راه نجات بشریت را تنها در پیروی از تعالیم والای اسلام میدانست. او در برابر مستکبران شرق و غرب، قوی و مقاوم بایستاد و با هرنوع فساد و توطئه پنجه نرم کرد، آزاد و سربلند زیست و با روح آرام و مطمئن قضاء الهی را لبیک گفت.» (۲) • محمد اکرام اندیشمند، نویسندة مجاهد و مشهور افغانستان: «وفات امام خمینی، شخصیت عظیم عالم اسلام در زمان موجود مایة تأثر و تأسف همة مسلمین به خصوص آنهایی میگردد که بصیرت عمیق و وسعت نظر و اخلاص راستین بر سرنوشت یک میلیارد مسلمان جهان بدون در نظر داشت اختلافات گروهی و مذهبی و بدون داشتن افکار جاهلانة نشنلیستی، میاندیشند و استکبار روس و امریکا را من حیث خطرناکترین و سازش ناپذیرترین دشمن اسلام و مسلمانها تشخیص مینمایند. وقتی ما به شخصیت امام خمینی با چنین دید و نگرشی نظر بیفگنیم به حق که او را بزرگترین شخصیت دنیای اسلام در عصر موجود مییابیم.» (۳)
• آرش ولوالجی، از فرهنگیان مجاهد افغان: «بزرگی و بلندی مقام امام خمینی را باید در بلندی و شکوه انقلاب اسلامی ایران جستجو کرد و تقلیب نظام پوسیده و فرتوت پهلوی و آنگاه اعلام و اعلان خصومت علنی استکبار و ارتجاع جهانی به سرکردگی امریکا و روسیة جهانخوار، علیه جمهوری اسلامی ایران که تازه تأسیس و تشکیل گردیده بود، خود از علایم و مشخصات بزرگ این انقلاب تواند بود.» (۴) • حاج محمد امین فروتن، از شخصیتهای جهادی و فرهنگی افغانستان: «انصافاٌ جا دارد تا در این محفل [دومین سمینار افغانستان در تهران] دوستانه یاد قلندر بزرگ زمان و درویش جرعه به دستی از مبارزه و عرفان را که به خاطر آبرو و حیثیت اسلام و مسلمین به پا خواست و امت بزرگی از اسلام را آبرو و حیثیت بخشید، گرامی بداریم؛ آری یاد خمینی عزیز، این آزادة بزرگ تاریخ را که پس از نیم قرن مبارزه و کشمکش در قطعة خاکی از بهشت زهرا آرام گرفت.» (۵) • مرحوم مولوی نصرالله منصور، از رهبران جهادی افغانستان: «امام خمینی الگویی برای ایجاد اتحاد میان مسلمین است که با آگاهی بخشیدن به جوامع اسلامی، مسلمین را متحد کرد.»
• حفیظ منصور، از شخصیتهای متفکرجهادی و فرهنگی افغانستان: «امام، یکی از شخصیتهای بزرگ جهان اسلام بود که رهبری نمونهای داشت... یگانه مسألهای که باعث محبوبیت امام خمینی(ره) در بین ملتهای ستمدیده گردید این بود که ایشان افسانة رهبری را شکست و مدلهای حکومتی با قصرهای مجلل و سر به فلک کشیده را دگرگون کرد و نوع دیگری از حکومت را به وجود آورد. امام خمینی از اسلام نظامی ساخت که برخلاف تصور دشمنان اسلام، به پایش ایستاد و تسلیم قدرتهای شرق و غرب نگردید.» (۶)
-------------------------
پی نوشتها:
۱- از سخنان حکمتیار در دفتر مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به نقل از نشریه راه حق، شماره هفدهم، سال سوم، ۳۰ آذر(= قوس)۱۳۶۰.
۲- از پیام تسلیت پروفسور ربانی به آیة الله خامنهای به مناسبت رحلت امام خمینی(ره)، مجلة میثاق خون، سال چهارم، شمارة(۲-۳)۱۳۶۸، ص۶.
۳- مجلة میثاق خون، سال چهارم، شمارة(۲-۳)، ص ۱۶.
۴- همان منبع، ص ۱۹.
۵- از سخنان الحاج فروتن در دومین سمینار افغانستان در تهران در تاریخ (۱۰/۷/۶۸)
۶- از سخنان منصور در مراسم تجلیل از نوزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره)، به نقل از هفته نامة انصاف، شمارة ۶۶، شنبه ۱۸ جوزای ۱۳۸۷. شخصیتهای جهان الف – دیدگاههای شخصیتهای علمی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی • عباس مدنی، رهبر جبهة نجات اسلامی الجزایر: «چراغی که امام خمینی(س) برافروخت، دلهای ما را روشن کرد. ملت الجزایر آماده است در کنار ملت ایران در یک صف واحد برای برافراشتن پرچم الله اکبر قرار گیرد.» (۱)
• تراب زمزمی، نویسنده تونسی: «امام خمینی(ره) روزنة امید صدها میلیون مسلمان و میلیاردها انسان تحت ستم در سراسر جهان بود، راه امام، همانا راه الله بود. امروز امام خمینی(ره) دیگر در میان ما نیست اما هزاران خمینی در سراسر جهان حیات مییابند.» (۲)
• مرحوم شیخ سعید شعبان، رهبر جنبش توحید اسلامی لبنان: «خداوند امام خمینی(ره) را از مزایای بیمانندی برخوردار کرد و او را در عصر کفر و جاهلیت به جهان اسلام اهدا نمود تا اسلام را تجدید حیات بخشد.» (۳)
• مرحوم دکتر کلیم صدیقی، رئیس مرکز مطالعات اسلامی لندن: «تأ ثیر قابل توجه انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) آن است که اسلام و مسلمانان به عنوان نیروی سیاسی و مذهبی جدی تلقی شدند و در نتیجه مسلمین و تفکر آنها موضعی بسیار قویتر از سابق در محاسبات و ارزیابیهای سیاسی ابر قدرتها پیدا کرد. برای اثبات این مدعا میتوان به آثاری که تحت عناوین "قدرت جهان اسلام"، "حضور اسلام در صحنه" و "تجدید حیات اسلام" نوشته شده است استناد کرد.»(۴)
- «امام خمینی(ره) برای اعتلای اسلام، اسلامی که فرهنگ اصیل آن، مسخ شده بود، جانفشانی کرد.»(۵)
• احمد جبرئیل، دبیرکل جبهة آزادی بخش برای آزادی فلسطین (فرماندهی کل): «دستور امام دستور قرآن است و اسوة او پیامبر اکرم بود و امام با این پشتوانة محکم و جهاد عظیم، عرشهای طاغوتیان را به لرزه درآورد و در قلبهای مستکبران وحشت برانگیخت و محرومان و مستضعفان را به سوی صراط مستقیم و راه آزادی قدس هدایت کرد.»(۶)
• پرفسور حامد الگار، استاد اسلامشناسی دانشگاه برکلی امریکا: «هر کس که سعادت حضور در کنار او [امام خمینی] را داشته است میداند، زیارت وی حتی هنگامی که او یک کلمه سخن نیز نمیگفت، عمیقترین تأثیر را بر روی آدم میگذاشت.» (۷)
• مرحوم مولانا بخاری، رهبر مسلمانان هند: «امام خمینی(ره) تاریخ ساز و معمار سه دهة اخیر بود.»(۸)
• محمد العاصی، امام جمعة واشنگتن دی.سی: «حضرت امام تمام معادلات سیاسی جهان را در هم ریخت... او پدر استقلال برای تمام مردم مسلمان و مستضعف جهان بود.» (۹)
• محمد حسنین هیکل، نویسنده و محقق مصری: «او مردی بزرگ بود که از دوران دیگری آمده بود.»(۱۰)
• رافائل گوفرپارا، روزنامهنگار معروف اسپانیا: «امام خمینی(ره) تغییری اساسی در شیوة مبارزة جهان سوم علیه استعمار عقیدتی-سیاسی جهان غرب برای رسیدن به آزادی و استقلال به وجود آورد. اهمیت نهضت امام در این بود که ثابت کرد بدون طرد مستقیم ایدههای فردگرایانه وخودخواهانة جهان غرب، آزادی و توسعة ملل جهان سوم، امکان پذیر نیست.» (۱۱)
• پاپ ژان پل دوم، رهبر سابق کاتولیکهای جهان: «در مورد آیة الله خمینی(ره) و آنچه او در بخش وسیعی از جهان انجام داد، باید با احترامی عظیم و تفکری عمیق اظهار نظر کرد.» (۱۲)
• رابین وودز ورث، نویسندة مسیحی کتاب امام و انقلاب اسلامی: «خمینی مسیح معاصر ما بود. گاه خداوند در یک صورت زیبا متجلی میشود، گاه در یک صدای رسا، و گاهی دیگر در یک بیان بلیغ و توسط عارفی کامل، همچون امام خمینی.
امام خمینی یک طوفان بود. با این همه در نهاد این طوفان یک سکون و آرامش مطلق وجود داشت. او بسیار شدید و آمرانه بود، و در عین حال بسیار آرام بخش. او پاسخگو و پرتأثیر بود. در درون او یک حقیقت ساکن و غیرقابل حرکت وجود داشت. ولی همین بیحرکتی باعث حرکت کل یک کشور شد، عظمت و کمال. او یک انسان معمولی نبود، در واقع تمام کسانی را که قبلاً ملاقات کرده بودم از عرفا و زهاد تا راهبهای بودایی، حکمای هند و دیگران، هیچ کدام دارای چنین حضور برقآسا و انرژی بخش نبودند.
از نظر من در وجود امام خمینی تمام آن قداستی که اسلام بر آن بشارت داده تجلی یافته و به راستی آنچه بر او میتابد شعاعی از نور مطلق است.» (۱۳)
• دکتر چاندرا مظفر، استاد دانشگاه، رئیس سازمان بین المللی «جهان با عدالت» و معاون حزب عدالت ملی مالزی: «امام خمینی در جامعهای که مادیگرایی بخشی جدا نشدنی از آن بود، چهرة ارزشهای معنوی و اخلاقی را نمایان ساخت.
از امام خمینی به عنوان بزرگترین رهبر قرن بیستم یاد خواهد شد؛ زیرا وی نخستین رهبری بود که در این قرن یک انقلاب دینی را پایهگذاری کرد.
... امام خمینی رهبر بسیار برجستهای بود که با کوششهای خود سهم بسزایی در جهان اسلام به عهده داشت.»(۱۴)
• خانم مهر النساء، شاعر، ادیب و عضو کمیتة بانوان و خانواده از تاجیکستان: «یکی از ویژگیهای منحصر به فرد انقلاب اسلامی، حضور رهبری امام خمینی به عنوان پشتوانة الهی این انقلاب است. امام خمینی یکی از شخصیتهای برجسته و ماندگار تاریخ بشری هستند که دارای ویژگیهای انسانی، الهی و ملکوتی خاص بودند. این شخصیت الهی در تمام جهان، آنجا که قلبی برای عشق و حقیقت میتپد، حضور دارد و زنده است و ماندگار.
سراسر جهان اسلام و مستضعفین به حضور چنین رهبری افتخار میکنند و بوسیدن دست آن حضرت در دیروز و بوسیدن خاک حرم آن حضرت در امروز، آرزویی است که بسیاری از مسلمانان جهان با خویشتن خویش نجوا میکنند. چشم تمام مسلمانان جهان به دستها و قدمهای مسلمانان ایران است و خداوند این توفیق را به خواهران و برادران ایرانی ما داده است و إن شاء الله که این توفیق را پاس بدارند و لحظهای از نام، یاد و راه امام خمینی غافل نمانند.
با پیام امام خمینی به گورباچف، عمق و ژرفنای شخصیت دینی الهی ایشان بر ما پدیدار میشود. این پیام در تاریخ هر دو کشور و در تاریخ جهان معاصر ماندنی است و نقطة عطفی در تاریخ هر دو کشور است. امام خمینی شخصیتی روحانی و عارف بودند. ایشان به جهان هستی نیز در همین راستا مینگریستند و تنها چنین دیدگاهی است که انسان معاصر را ملزم به رویکرد دینی و اسلامگرایی میکند.
جهان معاصر، شخصیت امام خمینی را در این پیام دریافته است. روح بلند و آسمانی ایشان قابل ستایش است.این پیام در آن دورة غفلت، تمام مردم جمهوریهای شوروی را تحت تأثیر قرار داد و آنها را دگرگون کرد. ما هیچ وقت فکر نمیکردیم که به این زودی صدای روح بخش اذان را از گلدستههای مساجد خود بشنویم و امام خمینی نوید بخش چنین سعادتی بود.» (۱۵)
• حسن الباش اندیشمند معروف فلسطینی و عضو برجسته جنبش جهاد اسلامی فلسطین: «امام خمینی(ره) با انقلاب خود ثابت کرد که اسلام یک قدرت حقیقی است که توانست به مسلمانان عزت بخشد.
جهان اسلام قبل از سال ۱۹۷۹ از فقدان هویت رنج میبرد، اما امام خمینی با انقلاب خود توانست تغییرات بزرگی را در مردم و هویت و شخصیت آنان ایجاد کند، به طوری که مسلمانان هم اکنون با افتخار به مسلمان بودن خود میبالند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ملتهای زیادی، از جمله مردم فلسطین، الجزایر، کشورهای آسیای میانه و جنوب شرق آسیا، تحت تأثیر اندیشههای امام خمینی قرار گرفتند.» (۱۶) ب - دیدگاه های سران و رهبران کشورهای جهان
• پروفسور برهان الدین ربانی، رئیس جمهورسابق افغانستان: «همانگونه که در صدر اسلام حضرت محمد(ص) بشارت پیروزی مسلمان بر قدرتهای بزرگ آن زمان را میدادند و کسی باور نمیکرد، حضرت امام خمینی نیز با یارانی اندک قیام اسلامی را آغاز کردند و در مقابل ابر قدرتهای غرب و شرق پیروز شدند.» (۱۷)
• علی حسین موسووینی، رئیس جمهور متحدة تانزانیا: «امام خمینی(ره) معمار و مشخصة انقلاب اسلامی ایران بود که پیروزی و قدرت مستضعفان بر مستکبران را به منصة ظهور رسانید. این انقلاب، اصالت ایران و منابع آن را در راه ایجا یک نظام صحیح سیاسی، اقتصادی و فرهنگی عادلانه بسیج نمود. این انقلاب نیروی خود را مصروف مبارزه برای آزادی افریقا از استعمار و نیز مبارزة جهانی علیه ظلم و استثمار نمود.» (۱۸)
• خانم بی نظیر بوتو، نخست وزیر فقید پاکستان: «رهبرانی مانند امام خمینی(ره) یک بار در قرنها زاده میشوند. انقلاب اسلامی ایران از حضرت امام خمینی(ره) الهام گرفته و رهبری میشد و نه تنها در جامعة ایرانی بلکه در تمامی دنیای اسلام یک تغییر اساسی به وجود آورده و اعتقاد امت را با پیام جاودانة اسلام احیا نمود.» (۱۹)
- «جمهوری اسلامی ایران برای ما از اهمیت بسیاری برخوردار است. پیامهای امام خمینی در آینده نیز چراغ هدایت مسلمانان است و ملتهای مسلمان در آینده نیز از پرتو نورانی افکار و اندیشههای والای حضرت امام استفاده خواهند کرد. من ایران را کشور خودم میدانم، همانگونه که پاکستان مسلمان نیز کشور ایرانیها است. هیچ چیز بیشتر از این ما را خوشحال نمیکند که ایران به عنوان یک کشور موفق قدرتمند در منطقه مطرح باشد.» (۲۰)
• غلام اسحاق خان، رئیس جمهور اسبق پاکستان: «شخصیت امام خمینی(ره)، قدرت معنوی، دانش و رهبری ایشان جاودانه در تاریخ باقی خواهد ماند.» (۲۱)
- «حضرت امام نه تنها رهبر ایران بلکه رهبر همة مسلمانان جهان است. حضرت امام برای ایفای حقوق مستضعفین و مظلومین بسیار فعالیت کردند و جهان اسلام مدیون ایشان میباشد. چون ایشان اسلام را زنده کردهاند.» (۲۲)
• صادق المهدی، نخست وزیر سابق سودان: «امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی در ایران به نیروی مبارزاتی و جهاد امت عرب و خلق فلسطین علیه صهیونیسم و امپریالیسم جان تازهای بخشیدند. مردم ایران با اتکا به دین قیام کردند و برای پیروزی آن شهید دادند. هیچ کس ایرانیان را در این زمینه تحت فشار قرار نداده بلکه خود آنها اسلام را میخواهند، ایرانیان بیش از سایر کشورهای اسلامی برای اسلام قربانی میدهند چون دین اسلام برای آنها بسیار مقدس است.
به کار بزرگ و شجاعانه ملت قهرمان ایران بسیار افتخار میکنم. چرا که سلطة طاغوت را برانداخت و ایران را از سیطرة امپریالیسم امریکا بیرون کشید و آن را مجدداً به آغوش اسلام باز گرداند، در واقع انقلاب اسلامی ایران، روح اسلام و روح جوانان مسلمان را تازه کرد و اعتبار اسلام را در پیشگاه جهانیان اعاده کرد. از سوی دیگر انقلاب ایران نشان داد که تمامی مسلمین دارای یک مسأله مشترک هستند و در اوایل پیروزی خود با تمام توان از قضیه آزادسازی فلسطین و بیت المقدس پشتیبانی کرد.» (۲۳)
• عمر البشیر، رئیس جمهور سودان: «جمهوری اسلامی ایران اولین دولت اسلامی تشکیل شده در قرن اخیر است. مردم سودان خواستار اجرای احکام اسلامی در کشور خود هستند و در این رابطه به تجربیات ایران نیازمندند.» (۲۴)
• شازلی بن جدید، رئیس جمهور اسبق الجزایر: «امام خمینی(ره) این فقید نابغه، حیات خود را وقف دین حنیف کرده بود.» (۲۵)
• وزیر اطلاعات و فرهنگ سودان: «حضرت امام خمینی نه تنها امام مردم ایران بلکه امام جهان اسلام بودند. این شخصیت بزرگ در قلب ما جای دارد و در حقیقت مشوق ما برای انقلاب در سودان امام خمینی بودند.» (۲۶)
• ژنرال موسی ترائوره، رئیس جمهوری مالی: «امام خمینی شخصیت استثنایی بود که تأثیر جاودانه در تاریخ معاصر ایران و امت اسلامی جهان بر جا گذاشت. امام خمینی تجلی تمام ایدهآلهای رهبری و استقلال ملی است.» (۲۷)
• معمر قذافی، رهبر لیبی: «امام خمینی(ره) از بزرگترین انبیای انقلاب و دشمن سرسخت امپریالیسم، صهیونیسم و استکبار جهانی بود. بیشک نام ایشان در تاریخ اسلام برای همیشه ثبت خواهد ماند.» (۲۸)
• عبد السلام جلود، از رهبران انقلابی لیبی: «انقلاب اسلامی ایران موجب عزت و سرافرازی تمامی ملل اسلامی و مستضعفان و شکلگیری روح مقاومت و پایداری در برابر استکبار جهانی است. ایران سند و پشتوانهای قوی برای اسلام و مسلمانان و اعراب است.
علت محبوبیت امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی ایران در میان ملتهای جهان آن است که انقلاب اسلامی و رهبری آن با امریکا و ارتجاع مقابله کرده و آزادی قدس را از اهداف نهایی خود اعلام کرده است.
انقلاب اسلامی ایران تنها یک انقلاب علیه شاه مخلوع نبود، بلکه انقلابی در جهت بیداری ملتها و نیروهای انقلابی به شمار میرود.» (۲۹)
• حافظ اسد، رئیس جمهور فقید سوریه: «امام خمینی(ره) با عظمت زیست و با عظمت دار فانی را به سوی ابدیت در حالی ترک کرد که با ارزشترین الگوهای ایمان، زهد و تقوا را در جهان امروز باقی گذاشت؛ امام خمینی با اقتدار تمام از ارزشهای اسلام دفاع کرد.» (۳۰)
- «امام خمینی امام همه ما بود.» (۳۱)
• عمر کرامی، نخست وزیر اسبق لبنان: «حضور امام خمینی در این برهه حساس که خطرات گوناگونی امت اسلامی را تهدید کرده و جنایات اسرائیل در نابودی مسلمین فزونی یافته است، بسیار سرنوشتساز و با اهمیت بوده است» (۳۲)
- «ما همچنان از انقلاب اسلامی ایران که با خارج شدن از دایرة نفوذ امریکا سد بزرگی را در برابر امپریالیسم در منطقه ایجاد کرد، پشتیبانی کرده و حرکت مقاومت ملت ایران را بهترین پشتیبان آرمانهای عربی خود میدانیم. بیداری اسلامی در جهان مرهون قیام امام خمینی است.» (۳۳)
• ابراهیم بابانگیهدار، رییس جمهور نیجریه: «امام خمینی سمبل صلح و رهبری بزرگ برای اسلام بودند.» (۳۴)
• محمد زیاد باره، رئیس جمهوری سابق سومالی: «فوت غیرقابل جبران ایشان ضایعة سنگینی برای امت اسلام در سراسر جهان میباشد. ایشان به خاطر خصائل بزرگ و تعهدش به اسلام در خاطرهها خواهد ماند.» (۳۵)
• کیم ایل سونگ، رهبر فقید کره شمالی: «حضرت آیة الله امام خمینی در قیام مقدس خود علیه هر نوع سلطهگری و سلطهپذیری و مقابله با امپریالیسم خدمت درخشانی را عرضه نمودند.» (۳۶)
• سام نجوما، رهبر سواپو: «ما یکی از رهبران بزرگ انقلابی عصر خود را از دست دادهایم.» (۳۷)
• ژنرال دکتر ژزف ساید ومامو، رئیس جمهوری سیرا لئون: «با ارتحال امام خمینی بشریت خسارت دیده است و همین دلیلی است که همة دنیا غمگین میباشند.»(۳۸)
• سروان بلیز کمپائوره، رئیس جمهور بوورکینا فاسو: «امام خمینی که یک مرد معتقد به اصول بوده است که با مقاومت و مبارزه سرسختانه خود علیه امپریالیسم و سلطهجویی تحت هر شکلی بر عصر ما تأثیر داشته است.» (۳۹)
• رئیس جمهور سابق اوگاندا: «آیة الله خمینی(ره) رهبر روحانی بزرگی بود که نه تنها مسلمانان ایران بلکه تمام جهان از ایشان الهام گرفتهاند.» (۴۰)
• رابرت موگابه، رئیس جمهور زیمباوه: «امام خمینی(ره) شخصیتی است که تمامی ملت ایران را در مسیر یکی از بهترین انقلابات رهبری کرد که جهان تا به حال به خود ندیده است.» (۴۱)
• رئیس جمهوری گینه: «امام خمینی(ره)، این بزرگترین شخصیت جهان، زندگی خود را وقف جهاد و مبارزه برای پیروزی مسلمانان و عدالت اجتماعی برای بشریت نمود.» (۴۲)
• نلسون ماندلا، رئیس جمهور سابق افریقای جنوبی: «رهبری منحصر به فرد امام بود که توانست با دست خالی، انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی برساند.» (۴۳)
• جیمی کارتر، رئیس جمهور اسبق امریکا: «آیة الله خمینی در کشورش به عنوان یک قهرمان بزرگ تلقی میشود.» (۴۴) -------------------------------------
پی نوشت ها
۱- ویژه نامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۲- روزنامة رسالت- پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹.
۳- روزنامه رسالت- پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۶.
۴- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸، ص۱۵.
۵- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۶- ویژهنامة خراسان، به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸، ص۱۵.
۷- روزنام رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۷.
۸- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین امام خمینی ص ۱۵.
۹- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۱۰- همان.
۱۱- همان.
۱۲- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸، ص۱۵.
۱۳- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۱۴- روزنامة جمهوری اسلامی، ۲۰/۷/۷۸.
۱۵- امام خمینی و جهان معاصر، ج۲، تهران: مؤسسة چاپ و نشر عروج، ۱۳۷۶.
۱۶- روزنامة جمهوری اسلامی، ۱۰/۷/۷۸.
۱۷- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۱۸- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۱۹- روزنامة رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۷.
۲۰- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۲۱- روزنامة رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۶.
۲۲- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۲۳- همان.
۲۴- همان.
۲۵- روزنامة رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۷.
۲۶- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۲۷- همان.
۲۸- روزنامة رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۷.
۲۹- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۳۰- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۳۱- رادیو دری، خرداد ۱۳۶۸.
۳۲- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۳۳- همان.
۳۴- همان.
۳۵- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۳۶- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۳۷- رادیو دری، خرداد ۱۳۶۸.
۳۸- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۳۹- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۴۰- ویژهنامة خراسان به مناسبت اربعین ارتحال امام خمینی، سال ۱۳۶۸.
۴۱- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۴۲- روزنامة رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۶
۴۳- پایگاه اطلاع رسانی امام خمینی(ره).
۴۴- روزنامة رسالت-پیک هجران، خرداد ۱۳۶۹، ص۴۶.