تغییرات اقلیمی با اثرگذاری بر منابع غذایی و کاهش آب آشامیدنی تأثیرات منفی جدی بر سلامتی انسان‌ها دارد. اما جدی‌تر از آن این مسئله است که این تغییرات با فعال‌سازی عوامل بیماری‌های کشنده‌ای چون مالاریا، اسهال و سوءتغذیه، باعث تلفات سنگینی می‌شود.
تاریخ انتشار :چهارشنبه ۵ میزان ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۵۳
کد مطلب : 74546
بیشتر از همه مادران و کودکان در افغانستان در معرض خطر این بیماری‌ها قرار دارند. به ویژه در مناطق فقیرنشین و روستاها که با ظرفیت برای به وجود آمدن بیماری‌های حساس به آب و هوا در آن بیشتر است و نیز در این مناطق از نظر بهداشتی سیستم منظم و کارایی ندارد. از این این میان سوء تغذیه کشنده‌ترین آنها است.
نظر به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) افغانستان از ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۰ از نظر سرعت رشد تأثیرات تغییر اقلیم بالای سلامتی افراد در رده اول کشورهای جهان قرار دارد.
بنا به حساسیت بلند مزارع کشاورزی به تغییرات اقلیمی چون بی‌ثباتی آب و هوا، برهم خوردن نظم باران‌ها و تغییرات فصلی دما، این تغییرات باعث می‌شود تا منابع غذایی محلی کاهش پیدا کند و در نتیجه سبب به میان آمدن سوء تغذیه در میان افراد شده و بالاخره افراد فقیر و روستانشین قربان آن خواهند بود.
ارتباط سوء تغذیه و تغییرات اقلیمی
وزارت صحت/بهداشت افغانستان می‌گوید: «ارقامی که در افغانستان در مورد وضعیت تغذی موجود است، نشان می‌دهد که اضافه‌تر از نصف کودکان کمتر از ۵ سال به کمبود مینرال‌ها و ویتامین‌ها مواجه هستند. کمبود آهن در نزد خانم‌های جوان شدیداً به ملاحظه می‌رسد. در حدود ۷۰ درصد از خانم‌هایی که در سن بارداری می‌باشند، با کمبود آهن مواجه‌اند.»
در همین حال بانک جهانی نیز گزارش داده‌است که طی پنج سال گذشته با وجود اینکه پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در برخی بخش‌های سلامتی کودکان در افغانستان به وجود آمده‌است اما بخش تغذیه اطفال و مادران در این کشور از جمله پائین‌ترین شاخص در جهان به‌شمار می‌رود.
نتایج یک نظرسنجی ملی سوء تغذیه در افغانستان نشان داده‌است که ۵۴ درصد کودکان زیر پنج سال مبتلا به سوء تغذیه بوده طوری که مانع رشد آنها شده‌است و در حدود ۳۹ درصد آنها هم با کم‌وزنی (کسر وزن) نظر به سن شان و همچنین تقریباً ۷ درصد آنها از سوء تغذیه شدید رنج می‌برند.
در عین حال گمان می‌رود که میزان سوء تغذیه دراثر افزایش قیمت مواد غذایی، خشکسالی متداوم و زمستان‌های شدید نیز افزایش پیدا کرده باشد.
سوء تغذیه در افغانستان مانند برخی دیگر کشورهای آسیایی، محدود به کودکان و اطفال نوجوان نیست بلکه در میان زنان حامله نیز در سطح بالایی وجود دارد.
براساس نظرسنجی یادشده، بیشتر از ۲۱ درصد مادران بین سنین ۱۵ تا ۴۹ ساله افغان دچار سوء تغذیه هستند.
با بلند رفتن درجه حرارت ناشی از تغییرات اقلیمی زمینه رشد باکتری‌ها، تکثر بیش از حد حشرات و ناقلان بیماری‌ها فراهم می‌شود که باعث می‌شود بیماری‌ها رشد و انتشار کند.
در مناطق آسیب‌پذیر هم در اثر به وجود آمدن تغییر و تفاوت بیش از حد در گرما و سرما، بیماری‌های نفسی و قلبی در میان افراد بیشتر می‌شود.
کشورهای آسیایی در معرض تغییرات اقلیمی
در گزارش سازمان جهانی بهداشت آمده که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰ میلادی تعداد بزرگسالانی که در اثر گرمایش هوا ناشی از تغییرات اقلیمی در کشورهای آسیایی جان خود را از دست بدهند به ۵۲ هزار نفر برسد.
تا پایان قرن ۲۱ میلادی هم نظر به این گزارش دما در کشوری‌هایی چون افغانستان، تاجیکستان، پاکستان و شمال‌غرب چین ۷ درجه بیشتر از دمایی خواهد بود که در شروع عصر صنعتی داشتند.
دکتر ریک پیپرکورن، نماینده سازمان بهداشت جهانی در افغانستان گفته‌است: «سلامتی باید در محراق تمام پالیسی‌های مبارزه با تغییر آب و هوا باشد. مبارزه با تغییرات اقلیمی می‌تواند جوامع امن‌تر و عادلانه‌تری را ایجاد کند. سلامتی یکی از ابعادی است که بیشتر متأثر از تغییرات اقلیمی است که اکنون در معرض آن قرار دارد.»
و همچنین بمبنگ سوسانتونو، معاون امور اطلاعات و توسعه پایدار بانک انکشاف آسیایی (ADB) گفته‌است که اگر برنامه‌های کاهش دهنده و تطابق‌پذیر هرچه زود و به شکل جدی روی دست گرفته نشود، کشورهای آسیایی با فقر و بلاهای طبیعی بسیار شدید ناشی از تغییرات اقلیمی مواجه خواهد شد.
در چند سال آینده مقابله با تأثیر تغییرات اقلیمی بر سلامتی دشوار خواهد بود اما هنوز بسیاری از این اثرات قابل کنترل و جلوگیری هستند. کاهش آلودگی از وسایط حمل و نقل٫ استفاده مؤثر از زمین و بهبود مدیریت آب از جمله آنهاست.
بنابر این باید هر چه زودتر سکتورهای مختلف آسیب‌شناسی شده و برنامه‌های تطابق‌پذیر و کاهش‌دهنده تأثیر تغییرات اقلیمی روی دست گرفته شود، تا از وارد شدن خسارات در سطح بزرگ و کوچک جلوگیری شود.
استفاده از شماری منابع انرژی تجدیدپذیر می‌تواند باعث کاهش آلودگی هوا شود و به سلامتی افراد کمک کند و همزمان از سرعت تغییرات اقلیمی کاسته شود.
اگرچه اجرای راهبردهای کاهش‌دهنده و تطابق‌پذیری در کشورهای فقیر از لحاظ اقتصادی مشکلات خود را دارد اما اگر آن را با خساراتی که تغییرات اقلیمی در درازمدت می‌تواند وارد کند مقایسه کنیم، هزینه‌اش کمتر است.
-فرشاد عصیان / بی‌بی‌سی
payam-aftab.com/vdcfvtde.w6djjagiiw.html