افغانستان از لحاظ آبی به چهار حوضه آمودریا، دریای کابل، هریرود و هلمند-ارغنداب تقسیم می‌شود.
رودخانه‌های مهم این کشور شامل رود آمو (جیحون)، سمنگان، بلخ، رود سفید، قیصار، رود مرغاب، هریرود، رود هلمند، خاشرود، فراه رود، رود کابل، رود پنجشیر، رود علی نگار، رود الیشنگ و رود کنر می‌گردد.
دریاچه‌های افغانستان عبارتند از: هامون، هلمند، گودزره، دریاچه شیوه، آب ایستادهٔ غزنی، غدیرداغ نمدی، نمک سارهرات و دریاچه زرکول.
در ادامه اطلاعاتی دربارهٔ رودهای بزرگ افغانستان ارائه می‌شود:
آمودریا:
این رودخانه از فلات پامیر خورد سرچشمه می‌گیرد و به دریاچه آرال می‌ریزد. طول این رودخانه ۲۵۴۰ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان و جمهوری‌های تاجیکستان، ازبکستان وترکمنستان را تشکیل می‌دهد. رودخانه‌های کوکچه و قندوز در خاک افغانستان به این رود می‌پیوندند.
در ماه ثور براثر اب شدن برفها، آب این رودخانه زیادمی شود. در هنگام پرآبی حدود ۹۰۰ کیلومتر از ان قابل کشتیرانی است. در سال‌های گذشته چند بند روی شاخه‌های فرعی این رود، مانند قندوز، ساخته شده است.
در حال حاضر از شیرخان بندر در ولایت قندوز افغانستان به تاجیکستان و بالعکس توسط کشتی صورت می‌گیرد.
هیرمند:
هیرمند یکی از رودهای مهم، بزرگ و پرآب افغانستان است که با شعبه‌های خود، نواحی وسیعی ازجنوب غربی کشور را آبیاری می‌نماید.
این رود از ارتفاعات مناطق بهسود، پنچاب و دایکندی (میان دو کوتل اونی و حاجیگگ) سرچشمه می‌گیرد. این رود در ابتدای مسر خود سیلابی بوده و خساراتی به مردم وارد می آورد و به تدریج از سرعت ان کم شده و و جریان آن آهسته می‌گردد.
رود هیرمند با ۱۴۰۰ کیلومتر طول، بزرگترین رودخانه داخلی افغانستان می‌باشد که نقش مهمی در آبادانی و سرسبزی قسمت وسیعی از کشور ما دارد.
شهرهای تاریخی بست، نادعلی و زرنج شهرت خود را مدیون این رود و شعبه‌های ان هستند. هیرمند با تبخیر خود بر هوای پیرامونش اثر زیادی می‌گذارد و از خشکی شدید هوا بویژه درتابستان می‌کاهد.
رود ارغنداب، از جملهٔ بزگترین رودخانه‌هایی است که به این رود می‌پیوندد.
روی رودخانه هیرمند و شعبه‌های آن بندهایی احداث گردیده است. بند کجکی، یکی از مشهورترین و بزرگترین بندهای افغانستان که هزاران هکتار زمین را آبیاری می‌نماید، از جمله آنهاست.
در ماههای حوت و حمل آب رودخانه هیرمند به حداکثر، و در ماههای سرطان تاعقرب به حداقل خود می‌رسد. این رود سرانجام به دریاچه هامون می‌ریزد.
هریرود:
این رودخانه از ارتفاعات لعل وسرجنگل در ولایت غور سرچشمه می‌گیرد و از بهم پیوستن دو رود، درنزدیکی قریهٔ «شینیه دولت یار» به وجود می آید.
هریرود پس از گذشتن از وسط شهر چخچران وارد ولایت هرات می‌شود. هرات آبادانی خود را مدیون این رود است. رود «تگاوایشان» از جملهٔ بزرگترین رودهایی است که به هریرود می‌پیوندد.
هریرود ۱۱۲۴ کیلومتر طول داشته و ۵۶۰ کیلومتر آن در داخل افغانستان جاری است. ۶۰ کیلومتر ازطول این رودخانه، مرز مشترک بین افغانستان و جمهوری اسلامی ایران راتشکیل می‌دهد.
این رود سرانجام د رشنزارهای جمهوری ترکمنستان (قره قوم) فرو می‌رود.
کابل رود:
آب کابل رود، ابتدا از بهم پیوستن اب دره سنگلاخ و درهٔ سرچشمه بوجود می آید که از ارتفاعات کوتل اونی کوه پغمان سرچشمه می‌گیرند.
این رود، پس از گذشتن از شهر کابل، قسمت‌های وسیعی از شرق افغانستان را آبیاری می‌کند و دارای شعبات زیادی است که می‌توان از رودخانه‌های لوگر، سرخرود و کنر نام برد.
به خاطر استفادهٔ بهتر از اب این رودخانه‌ها برای زراعت و تولید برق، بندهایی روی اینرودها احداث شده است که می‌توانیم از بندهای سروبی، نغلو، درونته، بند کانال ننگرهار، ماهیپر، خروار و بتخاک نام ببریم.
رودخانه کابل و شعبه‌های بزرگ و کوچک ان، تنها رود افغانستان است که پس از پیوستن به رود سند پاکستان به اقیانوس هند (آبهای آزاد) می‌ریزد.
طول این رود ۷۰۰ کیلومتر می‌باشد که ۴۶۰ کیلومتر آن در افغانستان جریان دارد.
اکثر رودهای افغانستان ازمناطق مرکزی (هزاره جات) سرچشمه می‌گیرد؛ لذا هزاره جات یکی از بزرگترین و مهمترین منابع آبی کشور می‌باشد.
