در این روزهای پریشانی و سردرگمی خبرهای جنجالبرانگیزی از ارتباط سران و سیاسیون تاجیک تبار افغانستانی مانند صلاح الدین ربانی، امرالله صالح، یونس قانونی، احمدولی مسعود، احمد مسعود، بسم الله محمدی، طارق محمدی، جنرال جرأت و … با مقامهای پاکستانی بویژه آی اس آی در پاکستان به گوش میرسد. این خبر شاید برای برخی مدعیان سیاست ورزی و سیاست دانی قابل باور نباشد یا آن را مهم تلقی نکنند. اما این خبر هم واقعیت دارد و هم اهمیت.
در رابطه با واقعیت این موضوع به نکات زیر توجه کنید:
۱- سران و سیاسیونی که از آنها نام برده شد از بقایای حزب جهادی جمعیت اسلامی افغانستان هستند که یکی از شاخههای جنبش اخوانالمسلمین شناخته شده و رابطه تاریخی با آی اس آی دارد. این سازمان در تأسیس و تقویت جمعیت اسلامی به رهبری مرحوم استاد ربانی نقش داشته و از زمان کودتا علیه داوودخان در سال ۱۳۵۴ تا سقوط دولت کمونیستها در افغانستان در سال ۱۳۷۱ از آن حمایت کردهاست. در ابتدای حکومت استاد ربانی جنرال حمیدگل رئیس اسبق آی اس آی در ارگ مشاور ایشان بود. این رابطه در سختترین شرایط و روابط به ظاهر خصمانه هم قطع نشد.
۲- در دوران اشغال افغانستان توسط آمریکا مأموران پاکستانی هر از چند گاهی با استاد ربانی و دیگر رهبران احزاب جهادی از جمله کریم خلیلی در کابل ملاقات میکردند که حاکی از فعالیت و ارتباطات وسیع آنها با رهبران سیاسی و نظامی افغانستان بود.
۳- رهبران سیاسی و نظامی جمعیت و برخی احزاب دیگر که با پاکستانی ها رابطه داشتند در برابر توافقنامه آمریکا با طالبان در دوحه که بر مبنای آن قدرت را به طالبان تحویل دادند در عمل تسلیم شده و اعتراض جدی نکردند. یکی از دلایل مهم آن بود که موافقتنامه دوحه در اثر تلاشها و فشارهای پاکستان بر آمریکا به نتیجه رسید و رهبران و سیاسیون افغانی با آگاهی از این امر به خواست پاکستان تن در داده و به معامله برای نجات خودشان بسنده کردند و در انتظار سقوط سریع دولت دست نشانده آمریکا ماندند و سقوط دومینو وار ولسوالیها و شهرها را فقط نظاره کردند.
۴- در روز سقوط کابل و ورود طالبان به این شهر همه سران و سیاسیون تاجیک و هزاره که از قبل سلامت شان توسط پاکستان تضمین شده بود به بهانه مذاکره، با هواپیمای ارسالی پاکستان به آرامی و بدون تشویش به آن کشور انتقال داده شدند. در حالی که همزمان در گوشه دیگر فرودگاه کابل مردم سراسیمه و پریشان دنبال هواپیماها برای فرار میدویدند کسی آنها را سوار نمیکرد. این معامله گران از یک تا دو هفته در پاکستان مهمان پاکستانیها بودند و قول و قرارهای جدیدشان را بستند بعداً به کشورهای دیگر پراکنده شدند.
۵- بعد از حاکم شدن طالبان خانواده مارشال فهیم با حمایت همهجانبه و اسکورت آی اس آی به اسلامآباد منتقل شده و در اقامتگاه مجلل ساکن شدند. در هفتههای اخیر صلاح الدین ربانی و امرالله صالح هم خصوصی مهمان پا کستانیها بودند و به آن کشور سفر کردند.
۶- سران جبهه مقاومت پنجشیر هم ارتباط شان با آی اس آی برقرار است. یونس قانونی و طارق محمدی از دوشنبه و لندن ارتباط منظم با آی اس آی برقرار کردهاند و هفته پیش هیئت آی اس آی به دوشنبه سفر کرد که قانونی، احمد مسعود و بسم الله محمدی به دیدار اعضای هیئت رفته و با آنها گفتگو کردند. قبلاً احمد مسعود با ارسال نامه دوستانه به شاهمحمود قربشی وزیر خارجه سابق پاکستان از آن کشور خواسته بود که حکومت طالبان را به رسمیت نشناسد. این درخواست واقعاً خنده آور است.
واقعیت هایی که ذکر شد دیدگاه شخصی نویسنده نیست بلکه اتفاق افتاده و همه میدانند، اما اهمیت این موضوع در آن است که واقعیت های مذکور در تحولات افغانستان و از جمله تحولات سال گذشته و سقوط نظام نام نهاد جمهوری اسلامی نقش داشته و مؤثر میباشد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.