ابراهیم گاو سوار | پیام آفتاب

محمد ابراهیم خان شهرستانی معروف به ابراهیم گاوسوار رهبر قیام مسلحانه مردم مناطق مرکزی افغانستان در اعتراض به وضع مالیات‌های سنگین در حکومت ظاهرشاه بود.
محمد ابراهیم گاوسوار، در ۱۲۹۴خورشیدی در ولسوالی شهرستان، ولایت دایکندی در مرکز افغانستان متولد شد. پدر او «محمد موسی خان» و پدر بزرگ او «ارباب امیرداد» از خوانین و متنفذین قومی ارزگان بودند. ارباب امیرداد پدربزرگ او را به دلیل اینکه بر «گاو زین‌شده» سوار شده‌بود، گاوسوار می‌گفتند؛ و ابراهیم خان را بچه گاوسوار یا ابراهیم گاوسوار می‌گفتند.

رهبری قیام بر ضد مالیات روغن
محمد ابراهیم گاو سوار رهبری قیام مسلحانه مردم مناطق مرکزی بر ضد حکومت ظاهرشاه در اعتراض به وضع مالیات‌های سنگین بر مردم هزاره‌جات

‌را بر عهده داشت. زمانی‌که فرمان محمد هاشم‌خان صدر اعظم وقت افغانستان برای گرفتن مالیات روغن به‌طور سرانه از تمام حیوانات و مواشی شیرده مناطق مرکزی صادر شد این اقدام دولت، زندگی را برای مردم این منطقه دشوار و غیرقابل تحمل می‌ساخت چون مردم توانایی پرداخت مالیات را نداشتند و قسمت زیادی از مردم مناطق مرکزی مجبور می‌شدند مناطق خود را ترک کرده و دست به مهاجرت بزنند. برای پایان دادن به این وضعیت طاقت‌فرسا محمد ابراهیم خان گاوسوار با پشتیبانی و اشتراک وسیع مردمی دست به قیام مسلحانه علیه حکومت ظاهرشاه زد و حکومت را مجبور به عقب‌نشینی کرد.

آغاز قیام
محمد ابراهیم خان که این وضعیت را دشوار و تحمل ناپذیر می‌دید به حکومت محلی اعتراض کرد تا مالیات را بر دارد اما حکومت محلی به اعتراض وی توجه نکرده و وی را بازداشت و زندانی نمود که با پادرمیانی بزرگان محل آزاد گردید. ابراهیم خان پس از آزادی در سال ۱۳۲۳ خورشیدی، با همراهی گروهی از دهقانان و مردمان محل دست به قیام مسلحانه زدند و مرکز پنجاب را به محاصرۀ خود درآوردند و تقاضای خود را مبنی بر لغو مالیات روغن به حاکم پنجاب ارائه کردند. حاکم پنجاب درخواست آنان را به حکومت مرکزی منتقل کرد. گسترش

قیام و نارضایتی مردم باعث گردید که ظاهرشاه در تاریخ ۲۵ حمل/فروردین ۱۳۲۵، محمدهاشم خان را از صدارت برکنار و برادرش محمودخان را به جای وی بگمارد. شاه محمود محمود برخلاف هاشم خان، راه مصالحه با قیام گاوسوار را در پیش گرفت.
ظاهرشاه و نخست‌وزیر جدیدش محمود خان، از روحانیان و سران هزاره دعوت کرد تا میان دولت و قیام کنندگان به رهبری ابراهیم گاوسوار آشتی برقرار کنند. مدرس افغانی یکی از اعضای هیأت آشتی بود. محمدابراهیم خان نظر هیأت آشتی و روحانیت را پذیرفت و قرار شد همراه این گروه و افراد دیگر به کابل برود و پس از مذاکرات طولانی، سرانجام در سال ۱۳۲۵ خورشیدی، مالیات روغن از مردم هزاره‌جات برداشته شد.
ابراهیم‌خان پس از استقرار در کابل به حزب اتحاد به رهبری شهید سید اسماعیل بلخی پیوست و در کنار سید اسماعیل بلخی و برخی دیگر از اعضای شورای مرکزی حزب اتحاد رویکردی مسلحانه‌ را در پیش گرفتند و تصمیم داشتند که در یک کودتا حکومت ظاهرشاه را ساقط نمایند و طرحی برای ترور صدراعظم جدید شاه‌محمود خان و دگرگون ساختن اوضاع دولت ریختند که قرار بود که در روز نوروز 1329 دست به کودتا بزنند و ابراهیم‌خان مسئولیت شلیک را بر عهده بگیرد، اما این طرح پیش از اجرا افشا شد و حلقه رهبری حزب اتحاد همگی دستگیر شدند و بدون محاکمه تا

سال ۱۳۴۳خورشیدی، در زندان دهمزنگ کابل ماندند.

وفات
محمد ابراهیم پس از آزادی از زندان دهمزنگ، در شهر پلخمری، ولایت بغلان زندگی می‌کرد زیرا که پس از زندانی شدن وی خانواده و بعضی خویشاوندان او توسط دولت ظاهرشاه به شهر پلخمری ولایت بغلان تبعید شدند. ابراهیم خان تا پایان عمر تحت مراقبت دولت زندگی می‌کرد. سرانجام او در ۱۴قوس/آذر سال، در شهر پلخمری درگذشت.
ظلم و ستم تاریخی و تبعیض سیستماتیک علیه اقوام محکوم کشور بخصوص مردم مناطق مرکزی و شیعیان موجب شد که مردم به تنگ آمده و به رهبری ابراهیم خان علیه حکومت دست به شورش و قیام مسلحانه بزنند.
تبعیض، بی‌عدالتی و محرومیت از ابتدایی ترین حقوق انسانی و شهروندی موجب نارضایتی شدید مردم افغانستان بود که موجب شد پایه‌های حکومت سست و لرزان شده و هر روز ضعیف تر گردد سر انجام در اثر کودتای محمد داود خان در 26 سرطان/ تیر 1352 سقوط نماید.
از این رو بهترین راه استقرار صلح و ثبات و امنیت پایدار در افغانستان تأمین عدالت اجتماعی و رفع تبعیض قومی، زبانی و مذهبی است تا همه شهروندان افغانستان در صلح و امنیت و عدالت زندگی کنند و از حقوق شهروندی برابر برخوردار باشند.
یکی از موارد تأمین عدالت و برخورداری از حقوق شهروندی برابر به رسمیت شناخته شدن مذهب جعفری و احوال شخصیه شیعیان افغانستان است. در شرایط کنونی نیز باید احوال شخصیه شیعان به رسمیت شناخته شده تا شیعیان افغانستان بتواند براساس فقه مذهب جعفری زندگی نمایند و این مسأله حق مسلم شیعیان به عنوان بخش بزرگی از جامعه افغانستان است.

گزارشگر : پایگاه اطلاع رسانی پیام آفتاب