هرچند که 180سال از آن واقعه تاریخی گذشته است. اما انگار تاریخ دارد همچنان تکرار میشود و حوادث و به شکل دیگر و در زمان دیگر تکرار میگردد و مردم افغانستان هنوز هم قربانی رقابتهای قدرتهای استعمارگر بر سر قدرت و دست یابی به منابع بیشتر است.
جنگ اول افغان انگلیس یکی از اولین لشکرکشیهای بزرگ قرن نوزدهم در جریان رقابتها بر سر تصاحب قدرت و نفوذ در منطقه آسیای مرکزی بود که با عنوان بازی بزرگ میان امپراتوریهای بریتانیا و روسیه در جریان بود.
جنگ اول افغان و انگلیس که سه سال طول کشید (۱۸۳۹ – ۱۸۴۲) در بخش جنوبی دره هلمند روی داد. این جنگ که میان نیروهای کمپانی هند شرقی بریتانیا و افغانستان رخ داد، رویهم رفته با پیروزی افغانها بر انگلیس پایان یافت.
بر اساس منابع تاریخی در این جنگ حدود ۴۵۰۰ نفر از سربازان انگلیسی و هندی کمپانی هند شرقی بریتانیا به همراه ۱۲۰۰۰ نفر از مردمان و خانوادههای وابسته به اردوگاه انگلیس، توسط جنگجویان افغانستانی کشته شدند، اما در نهایت در جنگ کابل، انگلیسیها توانستند کابل را به تصرف خود درآورند.
پس از اشغال کابل دوست محمدخان پادشاه وقت افغانستان تسلیم شده و مجبور به رفتن به هند شد و شاه شجاع درانی با حمایت نیروهای انگلیسی مستقر در کابل به حکومت رسید.
با وجود سقوط کابل به دست انگلیسیها و بر تخت نشاندن شاه شجاع جنگ ادامه یافت و نیروهای قبایلی افغان به مبارزه با نیروهای انگلیسی پرداختند و کابل را محاصره کردند. در ماه جنوری انگلیسها اعلان کردند که حاضر به تخلیه کابل هستند. دولت کابل به نیروهای انگلیسی تضمین داد که در راه برگشت نیروهای انگلیسی به هند به آنان کاری نداشته باشد. اما نیروهای قبایلی و مبارزان افغان این تضمین را نپذیرفتند.
هنگامی که کاروان نیروهای انگلیسی که تعدادی زن و کودک و خدمه هم همراهشان بود در حال بازگشت به هند بودند نیروهای قبایلی افغان به آنان حمله کردند و همه را قتلعام نمودند.
یک سال بعد گروهی از نیروهای انگلیسی برای گرفتن انتقام به کابل حمله کردند. آنان قلعه و بازار بزرگ شهر را به آتش کشیدند.
بزودی دایره مخالفان با نام شورای اعلای مجاهدین تشکیل شد.در این شورا افراد ذیل حضور داشتند. نایب امین الله خان لوگری (رئیس شورا)، وزیر محمد اکبر خان، خان شیرین خان، جوانشیر چنداولی، حاجی علی، آقا حسین، حسین کاکه
سرانجام مخالفان پس از هماهنگی قبلی علیه شاه شجاع قیام کردند و در طی نبرد آنها شاه شجاع کشته شد.
پس از کشته شدن شاه شجاع، دوست محمدخان از هند به افغانستان بازگشت و مورد استقبال مردم قرار گرفت.
لشکرکشی انگلستان به افغانستان در راستای رقابت دو قدرت جهانی یعنی بریتانیا و روسیه تزاری بود از این جهت بریتانیا برای جلوگیری از پیشروی روسها و نیروهای امپراطوری روسیه تزاری به سمت جنوب آسیا به افغانستان لشکر کشی نمود تا منطقه حائل میان هند و امپراطوری روسیه وجود داشته باشد.
هرچند که 180سال از آن واقعه تاریخی گذشته است. اما انگار تاریخ دارد همچنان تکرار میشود و حوادث و به شکل دیگر و در زمان دیگر تکرار میگردد و مردم افغانستان هنوز هم قربانی رقابتهای قدرتهای استعمارگر بر سر قدرت و دست یابی به منابع بیشتر است. از این هر روز با طرح توطئه تازه مانع استقرار صلح و امنیت در افغانستان میشوند تا این منطقه همچنان کانون بحران باقی مانده و افغانستان و منطقه روی امنیت، پیشرفت و توسعه را نبینند.