یکی از معضلات مردم افغانستان در یک سال گذشته کوچ اجباری مردم برخی از مناطق و لایات افغانستان توسط طالبان بوده است. هرهفته از ولایات مختلف خبر می‌رسد که طالبان به مردم فلان روستا و یا فلان محله دستور کوچ اجباری داده است.

بیشترین اقدام برای کوچ اجباری مردم در ولایات پنجشیر، بغلان و تخار اتفاق افتاده است و طالبان به بسیاری از خانواده‌ها در این ولایات دستور تخلیه خانه و روستاهای شان را داده است. همچنین در برخی از شهرها نیز خبرها حکایت از دستور طالبان به تخلیه خانه‌ها و وادار کردن مردم به کوچ اجباری به گوش می‌رسد.

در برخی از ولایات مانند جوزجان و میدان وردک برای اینکه مردم را به کوچ مجبور سازند دست به آتش زدن خانه‌های مردم زده اند تا مردم بترسند و خانه‌ و محلات خود را ترک نمایند. وقتی هم مردم صدای اعتراض خود را بلند کرده و به آتش زدن خانه‌های خود معترض شده اند در پاسخ به آنها گفته اند که آتش زدن خانه‌ها کار اجنه است!
مقامات طالبان دلایل کوچ اجباری مردم در برخی شهرها از جمله کابل را ساخت و ساز غیر قانونی و بدون اسناد و غصب زمین دولتی عنوان کرده اند.
یکی از مواردی که بسیار خبرساز شده و موجب اعتراض شدید مردم گردیده است کوچ اجباری مردم ولسوالی خواجه بهاءالدین تخار است.
منابع محلی گفته اند، طی روزهای اخیر کوچی‌ها حدود ۱۰۰ خانواده را نیز از این مناطق کوچ داده‌اند. تنها در تاریخ چهارشنبه، ۲۳ سنبله/شهریور، ۷۰ خانواده از چهار روستای ولسوالی خواجه بهاءالدین در پی درگیری با کوچی‌ها خانه‌های‌شان را ترک کرده و به تالقان رفته‌اند.
 
این خانواده‌ها از روستاهای گلبهار، کتکجر، مهاجرقشلاق و نوبهار ولسوالی خواجه بهاءالدین مجبور به کوچ شده‌اند. به‌گفته‌ منبع، در این روستاها هنوز منازعه میان کوچی‌ها و ساکنان محل جریان دارد.
منابع می‌گویند که در ادامه‌ جابه‌جایی کوچی‌های پاکستانی در مناطق مرزی با تاجیکستان، طالبان به مردمان چهار روستا در ولسوالی خواجه بهاءالدین تخار، دستور تخلیه خانه‌های‌شان را داده‌اند.

وادار کردن مردم بومی به کوچ اجباری و جایگزین کردن کوچی‌های پاکستانی در خانه‌ها و روستاهای آنها و بخشیدن زمین مردم به بومی این مناطق به کوچی‌ها هیچ توجیه قانونی و شرعی ندارد و باید هرچه سریعتر متوقف گردد.

بدون شک کوچی‌گری یکی از معضلات اجتماعی جامعه افغانستان است که باید برای آن چاره‌ای اندیشیده شود و راه حلی مناسب هم برای آن پیداگردد تا دیگر ما هرساله شاهد اختلافات و نزاع‌های کوچی‌ها و ده‌نشین‌ها نباشیم.

طالبان اگر می‌خواهد مشکل کوچی‌ها را حل کند راه حلش کوچ اجباری مردم محل و بخشیدن زمین و خانه‌های مردم به کوچی‌ها نیست. افغانستان زمین‌های زیادی دارد که برای کشاورزی و اسکان کوچی‌های افغانستانی مناسب است.

اما آوردن کوچی‌های پاکستانی و ساکن کردن آن‌ها در خانه‌ها و روستاهای مردم بومی در ولایات شمالی افغانستان اقدام خطرناکی است که باید از آن شدیدا پرهیز شود زیرا که موجب گسترش تنفر و اختلافات قومی خواهد شد و به منازعات سمتی، قومی و زبانی دامن خواهد زد.

هرگاه این اقدامات رنگ قومی به خود بگیرد پیامدهای آن برای جامعه و مردم افغانستان بسیار زیانبار خواهد بود و منازعات سیاسی را به جنگ قومی زبانی تغییر خواهد داد که در آن صورت خاموش کردن آن دشوار ترخواهد گردید و چه بسا کشور را به سمت تجزیه سوق خواهد داد.

از این رو عقل سلیم و مصالح جامعه حکم می‌کند که از هرگونه اقدامات تحریک برانگیز که موجب گسترش اختلافات قومی زبانی و دامن زدن به آن شود پرهیز گردد.