پیام آفتاب: رئیس پشتنی بانک میگوید برنامهای که حکومت وحدت ملی در مورد رشد اقتصاد کشور دارد از تقویت بانکهای دولتی شروع میشود.
پیام آفتاب: رئیس پشتنی بانک میگوید برنامهای که حکومت وحدت ملی در مورد رشد اقتصاد کشور دارد از تقویت بانکهای دولتی شروع میشود.
به گزارش پانا، افغانستان در گذشته، چندین بانک دولتی داشته است که پس از دوره جدید حکومتداری و آمدن سیستم اقتصاد بازار آزاد، بخشی از این بانکها منحل شدند. با این حال هنوز سه بانک دولتی در کشور در کنار بانکهای خصوصی فعالیت میکنند. در همین رابطه مصاحبهای توسط روزنامه هشت صبح دربارهٔ چگونگی فعالیت بانکهای دولتی و رقابت بانکهای دولتی و خصوصی با «خسرو ضیا» رئیس پشتنی بانک انجام شده که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
سؤال: جناب ضیا نخستین سؤال را با حرکت به گذشته شروع میکنیم. در گذشته پشتنیبانک یکی از بانکهای معتبر افغانستان بود که اعتماد قابل توجه شهروندان کشور را جلب کرده بود. وضعیت موجود را با توجه به رشد بانکداری در عرصه خصوصی چگونه میبینید.
خسرو ضیا: تشکر، متأسفانه سه دهه جنگ در افغانستان نه تنها ضربههای بزرگی را در عرصه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی زد که در عرصه بانکداری و سکتور بانکی نیز ضربههای شدیدی را وارد کرد. پشتنیبانک در یک دوره قبل از سال ۱۳۷۱ به حیث خانه تاجران افغانستان مشهور بود؛ و نسبت به بانکهای دیگر در عرصه تجارت، صادرات و واردات، تقویت سکتور اقتصادی کشور و دیگر مسایل، نام قابل اعتمادی شده بود. پس از جنگ و شکلگیری نظام سیاسی جدید و ایجاد سیستم اقتصاد بازار آزاد در کنار بانکهای دولتی، تعدادی بانکهای خصوصی هم شروع به فعالیت کردند. بانکهای خصوصی توانستند در سایه نظام اقتصادی بازار آزاد رشد بهتری نسبت به بانکهای دولتی داشته باشند. اما بانکهای دولتی بهدلیل عدم توجه جدی دولت به سیستم بانکداری دولتی، یک مقداری از بانکهای خصوصی عقب ماندند. دولت بیشتر بر این مسئله تأکید داشت که بر سیستم بانکداری خصوصی توجه صورت بگیرد و در کنار آن بانک دولتی نیز حضور داشته باشند. پس از رویکارآمدن حکومت وحدت ملی تصمیم گرفته شد که یکی دو بانک دولتی نیز حضور داشته باشند تا در سکتور زراعت، تجارت و صنعت کشور توجه بیشتر شود؛ و همچنان در استخراج معادن و سکتور ترانسپورت این بانکها توجه بیشتر کنند. چون اقتصاد کشور هنوز قوی نشده و آن توان لازم را ندارد، بنا نیاز به بانک دولتی نیز احساس میشود و البته این بانکها الزاماً باید به طرف مدرن شدن حرکت کنند. پس از حادثه کابلبانک اعتماد مردم به بانکهای خصوصی کمی کمتر شد و به تناسب آن این اعتماد به بانکهای دولتی بیشتر شده. در حال حاضر بانکهای دولتی دارایی زیادی دارند. بانک ملی در ردیف دوم قرار دارد و بانک پشتنی نیز در ردیف سه یا چهار قرار میگیرد. برنامهای که حکومت وحدت ملی در مورد رشد اقتصاد کشور دارد از تقویت بانکهای دولتی شروع میشود. این بانکها باید دارای یک استراتژی مشخص و دورنمای بزرگی برای اقتصاد افغانستان باشند. ما امیدواریم که مدیریت جدید بانک پشتنی بتواند با همان معیارهای بینالمللی بانکداری خدمات بهتر و ارزشمندتری به مشتریان خود ارایه کند.
سؤال: در گذشته این بانک به نام «پشتنی تجارتی بانک» خطاب میشد، حالا «پشتنیبانک» شده دلیلی خاصی وجود داشت که کلمه تجارتی را برداشتید؟
خسرو ضیا: در گذشته کار اساسی پشتنیبانک، بانک «گرنتی و لیتر آف کریدت» و واردات و صادرات بود. یعنی مختص در خدمت تاجران قرار داشت. اما سیستم اقتصادی فعلی افغانستان این نیاز را بهوجود آورده است که ما در تمام سکتورها فعالیت کنیم. هرچند متأسفانه تا هنوز هم ما یک کشور وارداتی استیم و بیشتر از ۹۵ درصد نیازهای خود را توسط واردات رفع میکنیم. با این حال حکومت به این نتیجه رسید که پشتنیبانک صرف یک بانک تجارتی نباشد. یک بانک عمومی باشد که در تمام حوزههای بانکی تسهیلات ایجاد کند. خصوصاً ما باید در عرصه ترانسپورت سرمایهگذاری کنیم و همین مسئله، نیاز به اینکه یک بانک عمومی باشیم را بیشتر کرده است.
سؤال: در طول چهارده سال اخیر که زمانی برای رشد و مدرن سازی تمام سکتورها در کشور بوده، «پشتنیبانک» چی مقدار رو به جلو حرکت کرده و توانسته خود را با معیارهای مدرن بانکی برابر بسازد؟
خسرو ضیا: یکی از دلایلی که تا هنوز بانکهای دولتی در مارکیت تبارز نکردهاند، همین پروسیجر کاری و سیستم بانکی بوده که باعث ضیاع وقت مشتری میشد. مشتری هم که میدید در یک بانک خصوصی کارش خیلی زودتر از بانک دولتی تمام میشود و وقتش در بانک دولتی بیشتر تلف میشد، به سمت بانکهای خصوصی رفت. اما خوشبختانه «پشتنیبانک» از یک سیستم مدرن بانکی به نام (کوربانک) استفاده میکنیم که یک سیستم کاملاً کامپیوتری است و مشتری به زودترین فرصت میتواند از تسهیلات بانکی مستفید شود. در کنار آن ما روی سیستم «مبایل بانکینگ» و «انترنت بانکینگ» نیز کار میکنیم تا بتوانیم سهولتهای بیشتر به مشتری ایجاد کنیم. تا حدی که مشتری بتواند از خانه خود نیازهای بانکیاش را رفع کند. روی سیستم «ای تی ام» هم به شدت کار میکنیم. اما در حال حاضر سیستم بانکی ما بسیار ساده شده و مشتری به تمام شعبههای بانکی ما به راحتی دسترسی پیدا کرده میتواند. البته هنوز در بعضی ولایتها مشکلاتی وجود دارد که امیدواریم آن مشکلات نیز بهزودی رفع شود. قانون جدید بانکداری نیز که حدود یک سال قبل توشیح شد، یک موقعیت بهتر را برای بانکها ایجاد کرده است. اگر بانکهای دولتی با این قانون خود را هماهنگ بسازند مسلماً میتوانند مانند بانکهای خصوصی از تمام تسهیلات بانکی برای مشتریان خود استفاده کنند.
سؤال: چون «پشتنیبانک» تاریخ طولانی دارد بنا خدمات بانکی از گذشته تا حال وجود داشته است. بحرانهایی که در گذشته در کشور شکل گرفت یک مقدار سرمایههای مردم نزد بانکها را با مشکلات روبهرو کرد. یک تعداد نتوانستند که سرمایه خود را از بانک بکشند. بانک نیز نتوانست قرضههای خود را از مردم بگیرد. در کل با این مشکلات به چه نتیجهای رسیدید.
خسرو ضیا: اینجا دو مسئله مطرح است. یکی پولی که مشتری نزد بانک دارد. دیگر پولی که بانک نزد تاجر و سرمایهگذار دارد. در مورد پولهای مشتریان باید گفت همچنان این پول در بانک وجود دارد. تعداد زیادی از مشتریان آمدند و پول خود را به همان اندازهای که بود حاصل کردند. اما در مورد پولی که بانک روی تاجر سرمایهگذاری کرده بود. یا به تاجر داده بود که در تجارتش از آن استفاده کند، ما با یک چالش روبهرو استیم. ما نتوانستیم یک بخشی از پولی را که نزد تاجران داشتیم حصول کنیم. یک تعداد از تاجران اصلاً وجود ندارند. یک تعداد دیگر سرمایهشان در جنگ از بین رفته و پولی ندارند که به بانک بپردازند و از این لحاظ بانک به شدت متضرر شده است. ما در حال حاضر نزدیک به ده میلیارد افغانی نزد تاجران داریم که بهدست آورده نتوانستیم. البته تلاش برای حصول این پول جریان دارد و اراده سیاسی نیز برای این کار است.
سؤال: در یک نگاه کلی بانکداری افغانستان با معیارهای جهانی تاچه اندازه برابر شده و تسهیلات استندرد بانکی چقدر در افغانستان بهوجود آمده است؟
خسرو ضیا: بانکهای دولتی افغانستان در گذشته با بزرگترین بانکهای جهان نظیر اسیتی بانک آمریکا، کامرز بانک المان، دویچ بانک آلمان، بانک اف آمریکا و تعدادی بانکهای مهم دیگر جهان رابطه فوقالعاده حسنه داشته است. در ده سال گذشته نیز این روابط همچنان برقرار بود. اما بهدلیل اینکه بانکهای کشور نتوانستند با معیارهای بینالمللی کاملاً یکجا شوند این روابط قطع شده. با سیستم انتقال پول سویفت و ویسترن یونین با تمام بانکهای کشور رابطه دارند. از سیستمهای دبت کارت و کریدت کارت یک تعداد از بانکهای کشور استفاده میکنند و بانکهای دیگر نیز روی این سیستم در حال کاراند. ما نیاز به مقداری زمان داریم که خود را با تمام معیارهای بانکداری جهان منطبق بسازیم.
سؤال: تسهیلاتی را که «پشتنیبانک» در حال حاضر به مشتریانش ارایه میدهد چی چیزهای است؟
خسرو ضیا: ما تمام خدمات ابتدایی بانکداری برای مشریان خود را دارا میباشیم، حساب جاری داریم، حساب پسانداز داریم، امانات معیادی داریم. سیستم انتقال «پول ویسترن یونین» را نیز داریم. سیستم انتقال پول داخل کشور را نیز داریم. مشتری ما میتواند پول خود را در هر گوشه کشور که شعبه «پشتنیبانک» باشد بهدست بیاورد.
این دزد به تخلص های گوناگون درادارات دولیت کار میکندیک مرتبه تخلص خودرا گداخیل ویک متبه ضاالدین ویک مرتبه بنام ضیاُ نام گذاری میکند بخاطریکه این یک دزد حرفه یی که بادزد کلان یعنی خان افضل معاون اول ورشوت خور قوم پرست یکی از سر سپرده گان حزب اسلامی که یک بار افغان ملت ویکلار شورا نظار و این هردو مانند پشک هفدم در هر تنظیک که سر قدرت باشد این ها شامل همان تنظیم می شوند لعنت خداون (ج) در سر هردوی این رشوت خورا ن