پیام آفتاب - منظور از الگو بودن زندگی حضرت زهرا (س)

آنهایی که می‌گویند حضرت زهرا (س) الگو هستند منظورشان این نیست که با وجود آسیاب‌های برقی و این همه وسایل مختلف آشپزی و فر و چیزهای دیگر، ما بیاییم دستاس تهیه کنیم و فرض کنید که روی بعضی از امکانات اولیه، نان تهیه کنیم یا غذا بپزیم. اینها منظور نیست. پس منظور چیست؟ فضائلی از قبیل همسر علی (ع) و دختر پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بودن، که قابل اقتباس نیست. این ویژگی‌هایی هم که خودشان نانشان را بپزند و گندم‌شان را دستاس کنند، اینها هم قابل اقتباس نیست. پس، از زندگی حضرت زهرا (س) چه چیزی را اقتباس کنیم؟
عمده مطلب همین‌جاست که همه ما می‌دانیم که منظور چه ویژگی‌هایی هست، اما آنهایی که می‌خواهند شیطنت کنند این حرف‌ها را با هدف پوشاندن حقیقت مطرح می‌کنند. همه این ویژگی‌ها قالب‌هایی برای فهم یک سلسله معانی و حقایق است. اینکه انسان لباس کرباس بپوشد یا مثلاً در خانه گندم یا جو دستاس کند یا نان بپزد، این قالب‌های خاصی است که اختصاص به آن زمان داشت و در این زمان، قابل اقتباس نیست، ولی اینها روح و معنایی دارد که آن معنا قابل اقتباس است. درخصوص تقسیم کارهای زندگی بین زن و شوهر در محیط خانواده، درست است که زن قانوناً موظف نیست که حتماً غذا تهیه کند و مثلاً خانه را رفت‌وروب کند یا لباس بدوزد. اینها وظیفه زن نیست ولی بالاخره یک زندگی مشترک بین زن و مرد است، خیلی چیزها هم وظیفه مرد نیست که انجام بدهد ولی این زندگی سلسله مسائلی را ایجاب می‌کند که باید مشترک و با هم انجام بدهند. در اینجا چگونه تقسیم کار کنند؟ یک سلسله مسائلی هست که وظیفه مرد نیست اما مرد انجام آن را عهده‌دار می‌شود و یک سلسله مسائلی هم هست که وظیفه زن نیست و زن عهده‌دار انجام آن می‌شود. در تقسیم کارهای خانواده این یک جهت کار است که براساس اصول عادلانه و منصفانه‌ای کارها بین مرد و زن تقسیم بشود.

لزوم تقسیم کار دوستانه و عادلانه میان همسران
حدیث معروفی است که همه شنیدید و خیلی بعید است که این حدیث دروغ باشد؛ بعد از اینکه پیغمبر اکرم (ص) ازدواج حضرت زهرا (س) و امیرالمؤمنین (ع) را سامان دادند بعد پیشنهادی کردند یا بفرمائید دستوری دادند، البته پیشنهادهای خیلی ساده پیغمبر اکرم هم برای آن بزرگواران از هر امر واجب‌الاطاعه‌ای مطاع‌تر بود، فرمودند که: علی جان! شما با شتری که داری آب بکش و آب به منزل بیاور، تأمین وسایل زندگی، خرید بازار، تهیه علوفه شتر یا گوسفند و این کارها به عهده شما و به دخترشان هم فرمودند که کارهای خانه را هم شما عهده‌دار باش! این تقسیم کاری که پیغمبر اکرم (ص) فرمودند به‌عنوان یک قانون حقوقی نبود که به‌عنوان حقوق مدنی اسلام برای موادی تنظیم بشود که مرد باید برود آب‌کشی کند، شتر را تعلیف بکند، خرید بازار را عهده‌دار بشود و این حرف‌ها، اینها جزو حقوق مدنی اسلام نیست، واجباتی نیست. همچنین این‌گونه نیست که رفت‌وروب کردن خانه، غذا پختن و ظرف شستن از حقوق مرد بر زن باشد که باید این کارها را انجام بدهد. این یک پیشنهاد برای یک تقسیم کار دوستانهِ عادلانه‌ای بود که حالا که این کارهای مشترک را دارید، کارهای بیرون برای مرد مناسب‌تر است و کارهای داخل خانه برای زن مناسب‌تر است. بعد حضرت زهرا (س) بسیار خوشحال شدند و خدا را شکر کردند و گفتند که اگر عکس این مسئله بود چقدر برای من سخت بود. خدا را شکر که پیغمبر فرمودند که من کارهای خانه را عهده‌دار بشوم و اگر فرموده بودند که کارهای بیرون را تو عهده‌دار بشو، تو برو آب‌کشی بکن، تو برو گوسفند بچران یا کارهای دیگری بکن چقدر برای من سخت بود! الحمدلله که پدرم این‌جور دستور داد.
منظور این است که این یک نوع تقسیم کار دوستانه‌ای است بین دو نفر که می‌خواهند با هم زندگی مشترک داشته باشند و به این صورت کارهای مشترکشان را با هم تقسیم کنند. پیغمبر اکرم (ص) کیفیت این تقسیم را این‌جور پیشنهاد فرمودند. اصل این مسئله، یک معنا، یک روح و یک ارزش است که در محیط و خانواده‌های ما هم، مرد و زن اولاً سعی کنند که کارهای مشترک خانواده‌شان را بین خودشان تقسیم کنند، نه مرد توقع داشته باشد که همه کارها را خانم انجام بدهد و نه خانم توقع داشته باشد که همه کارها را مرد انجام بدهد، بالاخره به اقتضای زندگی مشترک، یک کارهایی است که باید انجام بگیرد، بعد هم بچه‌دار می‌شوند و بالاخره زندگی بچه‌داری هم مشکلات و سختی‌هایی دارد. اینجا باید براساس یک اصول عادلانه‌ای که البته شرایط محیط، شرایط زمان و این حرف‌ها هم در آن مؤثر خواهد بود با هم توافق کنند. گرفتن این روح و اقتباس کردن از این اصل و ارزش، این تأسی به پیغمبر اکرم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) و فاطمه زهرا (س) است اما قالب و شکل کار در زمان‌ها فرق می‌کند.
بیانات آیت‌الله مصباح یزدی (ره) در کنگره فاطمه‌شناسی؛ یزد؛ ۱۳۸۱/۰۸/۱۰