در حالی که قرار است فردا نشست صلح مسکو برگزار شود، اما مسئولان وزارت امور خارجهٔ میگویند که افغانستان هنوز در مورد چگونگی و زمان برگزاری این نشست با مقامهای روسی به توافق نرسیدهاست.
«صبغتالله احمدی»، سخنگوی وزارت امور خارجه میگوید که گفتگوهای مقامهای افغانستان با مقامهای روسی در مورد زمان و چگونگی برگزاری نشست مسکو جریان دارد و تاکنون توافق نهایی نشدهاست.
در عین حال، آگاه سیاسی-نظامی نقش قدرتهای منطقهای و جهانی را در معادلات صلح و جنگ افغانستان مؤثر میدانند، اما پیشنهاد میکنند که دولت افغانستان باید به دور از مداخلات خارجیها به صورت محرمانه و مستقلانه با طالبان وارد مذاکره شود.
جاوید کوهستانی، آگاه مسایل سیاسی-نظامی میگوید که جنگ افغانستان ابعاد منطقهای و بینالمللی دارد و باید کشورهای منطقه دیدگاه افغانستان را در پروسهٔ صلح در نظر گیرند.
دولتبه صورت مخفیانه با طالبان وارد گفتوگو شود
کوهستانی نقش روسیه را به عنوان یک قدرت منطقهای و بینالمللی در گفتوگوهای صلح افغانستان تأثیرگذار میخواند و میافزاید که روسیه با هماهنگی پاکستان، دفتر قطر و چین میتواند نقش بسیار مؤثر داشته باشد.
به گفتهٔ این آگاه نظامی، اما آمریکا و دولت افغانستان به نقش و تأثیر روسیه همیشه بیعلاقه بودهاند و در گفتوگوهای صلحِ غیر مسکو، نگرانیهای روسیه را در نظر نگرفتهاند.
کوهستانی اظهار میدارد: امریکاییها هراس دارند که مبادا گفتوگوهای صلح روسیه آنان را به حاشیه بکشاند و نشان دهند که طالبان ظرفیت تعامل مستقیم با کشورهای منطقه دارند.
جاوید کوهستانی میگوید، در حالی که در گفتوگوهای آمریکایی صلح، امریکاییها هیچ گزارشی از آن نشستها به دولت افغانستان ندادهاند، اما حکومت افغانستان میخواهد که نشست مسکو با مدیریت مشترک دولت افغانستان و روسیه انجام شود.
او اما اظهار خوشبینی میکند که اگر به روسیه بدون جنگ روانی و مداخلهٔ آمریکا فرصت داده شود تا نگرانیهایش را مطرح کند، امکان اینکه در پروسهٔ صلح تسهیلاتی فراهم شود، وجود خواهد داشت.
آقای کوهستانی به دولت افغانستان پیشنهاد میکند که کمیتههای شکل دهد و به صورت مخفیانه و محرمانه با رهبران طالبان وارد گفتوگو شوند. به گفتهٔ کوهستانی، این گفتوگوها میتواند پُرهزینه و طولانی باشد، اما میتواند اعتماد را بین طرفهای مذاکره کننده به وجود بیاورد.
کوهستانی تصریح کرد: «به هر پیمانهای که دولت افغانستان از خارجیها کمک بگیرد، به همان اندازه زمینهٔ تقابل و باجگیری بیشتر میشود. بهتر این است که دولت افغانستان به عنوان مالک این سرزمین، در سطوح مختلف، مستقلانه و محرمانه با طالبان وارد مذاکره شود. در عین حال، از طریق روسیه آمریکا و سایر کشورهای منطقه و جهان هم میتواند به این پروسه کمک کرد».
میتوان نتیجه خوبی از نشست مسکو گرفت
در سوی دیگر، داکتر جعفر مهدوی، استاد دانشگاه و نمایندهٔ مردم در مجلس میگوید، هر نشستی که در سطح منطقه و جهان در پیوند به جنگ و صلح افغانستان برگزار شود و در آن طرفهای دخیل در معادلات صلح و جنگ افغانستان سهیم باشند، تأثیرات مثبت خواهد داشت.
آقای مهدوی اما میافزاید که اگر نشست صلح مسکو از سوی دولت افغانستان و کشور دخیل دیگر تحریم شود، بر پیچیدگی صلح و جنگ اضافه خواهد شد و مردم افغانستان را از رسیدن به یک صلح پایدار در کشور محروم خواهد ماند.
این استاد دانشگاه میگوید: اگر آمریکا در نشست صلح مسکو شرکت نکند، نمیتوان زیاد امیدوار به نتیجهٔ آن نشست بود، اما اگر طرف روسیه تلاش کند طرف امریکاییها را متقاعد به اشتراک در آن نشست بسازد، میتوان نتیجه خوبی از نشست مسکو گرفت.
آقای مهدوی بیان میدارد: «دولت افغانستان باید با طرفهای همکار در پروسهٔ جنگ و صلح افغانستان رویکرد دوستان داشته باشد.» او میگوید که حکومت افغانستان باید مستقلانه و مسئولانه تصمیم بگیرد و رویکردش در هر نشستی معطوف به تأمین منافع ملی و صلح پایدار در افغانستان باشد.
این در حالی است که روسیه روند گفتوگوهای جداگانهای را روی آیندهٔ افغانستان پیگیری میکند و در دو سال گذشته نشستهایی را در مورد وضعیت صلح کشور میزبانی کردهاست. در نشستهای گذشته پاکستان، چین و دیگر قدرتهای منطقهای شرکت داشتهاند، اما آمریکا که مهمترین متحد دولت افغانستان بهشمار میرود، به نشستها دعوت نشدهاست.
در ماه اسد امسال روسیه اعلام کرد که نشستی را برای تسهیل گفتوگوهای صلح به راه میاندازد که در آن، شماری از رهبران طالبان نیز حضور خواهد داشت، اما این گفتوگوها بنابر درخواست حکومت افغانستان به تعویق افتاد.
سخنگوی ریاست جمهوری همان زمان اعلام کرد نشست مسکو به دلیل آمادهگی بیشتر و مؤثریت بیشتر به تعویق بیفتد و افغانستان و روسیه بتوانند مشترکاً این نشست را میزبانی کنند.
منبع : ماندگار