بر اساس احصائیههای موجود، قبل از جنگهای ۳۰ ساله، افغانستان دارای ۱۸۰۰۰ کیلومتر سرک بوده است، اما پس از جنگها تنها ۳۰۰۰ کیلومتر آن باقی ماند که ۱۲۱ کیلومتر آن قابل استفاده و مابقی تخریب شده بود.
با روی کار آمدن حکومت جدید در یک دهه قبل اما در سکتور کلیدی ترانسپورت به ویژه در سرک سازی کارهای زیادی انجام شد؛ وزارت فواید عامه به تنهایی در یک دهه گذشته نزدیک به ۲۴۰۰۰ کیلومتر سرک را اعمار، باز سازی و احیای مجدد نموده است.
برای آشنایی بیشتر با وضعیت ترانسپورت و ساخت و ساز سرک در کشور، پایگاه اطلاعرسانی پیام آفتاب با «محمد مهدی روحانی»، سخنگوی وزارت فوائد عامه، گفتگو کرده است که از نظر میگذرد.
پیام آفتاب: در دهه اخیر در کل چه تعداد سرک در کشور ساخته شده است؟
روحانی: با روی کار آمدن حکومت جدید در دهه قبل، حکومت توانسته نزدیک به ۳۴۰۰۰ کیلومتر سرک را اعمار، بازسازی و احیای مجدد نماید؛ وزارت فواید عامه به تنهایی ۲۴۰۰۰ کیلومتر سرک را اعمار، باز سازی و احیای مجدد نموده است.
پیام آفتاب: ایا سرکهای ساخته شده صرف شاهراهها هستند و یا سرکهای شهری و منطقوی نیز میباشد؟
روحانی: از ۳۴۰۰۰ کیلومتر سرک ساخته، اعمار یا احیا شده ۳۳۶۳ کیلومتر آن شاهراههای منطقوی، ۴۸۸۴ کیلومتر آن شاهراه ملی، ۹۰۰۰ کیلومتر آن سرکهای ولایتی و ۱۷۰۰۰ کیلومتر آن سرکهای روستایی میباشد.
پیام آفتاب: این سرکها چگونه ساخته شدهاند؟ آیا همه قیرریزی شدهاند؟
روحانی: از جمله ۲۴۰۰۰ کیلومتر سرک ۱۰۰۰۰ کیلومتر آن سرک پخته با رویه آسفالت و یا DBST بوده و ۱۴۰۰۰ کیلومتر آن از نوع سرک جغلی میباشد. از مجموع سرکهای پخته ۳۰۶۰ کیلومتر آن شامل شاهراههای منطقوی (سرکهای حلقوی و اتصالی) با رویه آسفالت و مابقی شاهراههای ملی و سرکهای ولایتی با رویه آسفالت و DBST میباشد.
پیام آفتاب: آیا وزارت فوایدعامه در ساخت و اعمار پلها، پل چکها و دیوارهای استنادی نیز کار کرده است؟
روحانی: تقریباً ۱۰ هزار متر پلهای بزرگ و بیش از ۱۲۰ هزار پلهای کوچک، پلچکها، دیوارهای استنادی در داخل شاهراههای منطقوی، ملی و سرکهای ولایتی توسط وزارت فواید عامه اعمار شده است.
پیام آفتاب: وزارت فوایدعامه در ساخت و اعمار این سرکها، پلها، و دیوارهای استنادی چقدر سرمایهگذاری کرده؟
روحانی: سرمایهگذاری وزارت روی این سرکها به ۴ میلیارد دالر آمریکایی میرسد اما در مجموع نزدیک به ۸ میلیارد دالر آمریکایی ارزش پروژه هاست. اعمار و بازسازی ۲۴۰۰۰ کیلومتر سرک، اتصال ۳۰ ولایت و ۱۴۰–۱۵۰ ولسوالی توسط سرکهای پخته در سطح کشور با این سطح سرمایهگذاری در تاریخ کشور بی نظیر و بیسابقه است.
پیام آفتاب: در مورد حفظ و مراقبت سرکها و پلها بگوئید وزارت فواید عامه در این مورد چه شیوههای خاصی را به کار بسته است؟
روحانی: معینیت و ریاست حفظ و مراقبت این وزارت مسولیت حفظ و مراقبت جاری، دورانی، عاجل و زمستانی شاهراهها و سرکهای مربوطه را دارا میباشد و میبایست در موقع لازم در تنظیم شولدرها، پینه کاری فرش اسفلتی، پاک کاری مواد رسوبی از پل و پلچکها، ترمیم و ساختمانهای اساسی سرک، پرکاری حفرههای ایجاد شده در سرکهای خامه و همچنان رفع به موقع موانع از روی سرک در حالت عادی و غیر مترقبه اقدام عاجل نموده و سرکهای تحت نظر خود را در طول سال به روی ترافیک بازنگهدارد.
پیام آفتاب: اقدامات انجام شده برای حفظ و مراقبت سرکها در دهه گذشته چگونه بوده است؟
روحانی: در سالهای ۱۳۸۲–۱۳۸۴ به طول ۱۸۵۱ کیلومتر، در سال ۱۳۸۵–۱۳۸۶ به طول ۱۸۶۵ کیلومتر، در سال ۱۳۸۷ به طول ۲۳۶۰ کیلومتر، در سال ۱۳۸۸ به طول ۴۱۲۱ کیلومتر سرکهای اسفلتی و جغلی، در سال ۱۳۹۲ به طول ۱۸۲۰۲ کیلومتر سرک آسفلتی و جغلی و در سال ۱۳۹۳ به طول ۲۰۶۲۸ کیلومتر سرک آسفلتی و جغلی در ۳۴ قدمه به شمول سالنگها حفظ و مراقبت شده است.
پیام آفتاب: وزارت فوایدعامه در سال مالی ۱۳۹۵ چقدر پروژه دارد، پروژهها را نام ببرید؟
روحانی: وزارت فواید عامه در سال مالی ۱۳۹۵ جمعآ ۵۹ پروژه مختلف دارد که در مرکز و ولایات مختلف کشور تطبیق میشوند؛ سرک حلقوی کابل که کارهای مقدماتی آن آغاز و تا سه سال آینده تکمیل خواهد شد، ساختمان لابراتوارهای تست مواد ساختمانی که در یک سال آینده کارهای ساختمانی اش تکمیل میشود و پروژهای متعدد دیگر که کارهای مقدماتی آنها آغاز و قرار است در ولایات اجرا شود نمونههایی از پروژههای وزارت فواید عامه در سال ۱۳۹۵ خورشیدی میباشد.
آقای روحانی میگوید وزارت فواید عامه با وجود نا امنیها در کشور پروژههای زیادی را تطبیق یا در حال تطبیق میباشد.
وی اما میافزاید نا امنیهای موجوده در مواردی هم مانع تطبیق یا کندی کار پروژهها میشود.
-حفیظ الله رجبی، خبرنگار پایگاه اطلاعرسانی پیام آفتاب در کابل