عراق؛ ناتو عربی و نارو سعودی

سفر اخیر رئیس ستاد ارتش عراق به ریاض بهانه‌ای برای ادعاهای مجدد سعودی‌ها مبنی بر رزمایش مشترک نظامی با عراق شد امری که به سرعت بغداد آن را تکذیب کرد.
«عبد الامیر الشمری» جانشین فرمانده ستاد عملیات مشترک عراق روز جمعه در پاسخ به ادعاهای سعودی‌ها تأکید کرد که تاکنون برای انجام رزمایش نظامی با طرف سعودی توافق نکرده‌ایم. این درحالیست که رسانه‌های سعودی و اماراتی به بهانه سفر اخیر «عبدالامیر یار الله» رئیس ستاد ارتش عراق به ریاض که در چارچوب توسعه همکاری اخیر بین دو کشور و احتمال سفر «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق به عربستان سعودی صورت گرفته، بار دیگر مدعی انجام رزمایش مشترک با بغداد در آینده نزدیک شدند.
سعودی‌ها چند سالی است که در رؤیای ایجاد یک نیروی مشترک عربی موسوم به «ناتو عربی» هستند که این رؤیا بیش از اینکه ایده‌ای عربی باشد به باور کارشناسان، بخشی از پروسه معروف به «معامله قرن» است که آمریکا قبل از ترک منطقه، آن را برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی طراحی کرده‌است.
ناتو عربی در واقع به طرحی اطلاق می‌شود که آمریکا در دوره دوم دولت «باراک اوباما» تحت عنوان «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» (MESA) راه‌اندازی کرد و اوباما در ۲۰۱۵ تعدادی از سران کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را در «کمپ دیوید» به این منظور گردهم آورد.
وقتی «دونالد ترامپ» در ۲۰۱۶ به قدرت رسید، این طرح تحت عنوان «معامله قرن» با شدت و حدت بیشتری دنبال شد. آمریکا به این هدف که بعد از خروج نیروهایش، منطقه را همچنان در قبضه داشته باشد، به فکر ایجاد یک ائتلاف نظامی بومی همپیمان خود بود که در عین حال در قالب طرح جامع‌تر معامله قرن، سیاست عادی سازی با رژیم صهیونیستی را تضمین کند.
سفر جنجالی ترامپ از سرزمین‌های اشغالی به عربستان سعودی در سال ۲۰۱۷ که مقامات ۶۰ کشورعربی در منطقه در انتظارش در ریاض صف کشیده بودند، سرآغاز طرح معامله قرن و پروژه ائتلاف نظامی بومی مورد حمایت آمریکا بود که سعودی‌ها مسئولیت تشکیل و تأمین مالی آن را برعهده گرفته بودند.
جنگ یمن بخشی از اجرای این طرح بود که تعدادی از کشورهای عربی در آن شرکت داشتند اما عدم ورود مصر و اردن به این جنگ، متعاقباً باعث تشتت در این ائتلاف بومی شده تا جایی که امروز به دو شیخ نشین سعودی و اماراتی و تاحدودی سودان محدود شده‌است.
سعودی‌ها و آمریکایی‌ها علاوه بر دو دولت مصر و اردن، عراق را یکی از قطب‌های مهم تشکیل این ائتلاف نظامی بومی می‌دانستند. همان‌طور که اعلام شده‌است، شکل‌گیری این ائتلاف بومی نظامی مورد حمایت آمریکا، پیشبرد معامله قرن و عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و ضدیت با محور مقاومت با مرکزیت ایران بوده‌است.

عراق میلی به ناتو سعودی ندارد
عراق در طول دو سال اخیر با وجود فشار آمریکایی‌ها و سعودی‌ها هرگز به این ائتلاف نظامی به اصطلاح بومی تن نداده‌است. سعودی‌ها در دو سال گذشته بارها با هدف قرار دادن عراق در برابر امر انجام شده، مدعی انجام رزمایش‌های مشترک نظامی با عراق شده‌اند که بغداد هر بار این ادعاهای سعودی‌ها را تکذیب کرده‌است.
لازم به یادآوری است که سعودی‌ها از ۱۹۹۰ به مدت ۲۷ سال روابط خود را با عراق قطع کردند و در عین حال یکی از متهمان اصلی حمایت از تروریسم در عراق بعد از سقوط رژیم صدام به‌شمار می‌روند.
رژیم سعودی گرچه در ۲۰۱۵ سفارتخانه خود را به عنوان آغاز از سرگیری روابط با عراق در بغداد گشود و در اوائل ۲۰۱۷ وزیر امور خارجه وقت سعودی به عراق سفر کرد اما همواره به سیاست‌های رژیم سعودی نسبت به عراق، به دیده تردید و نگرانی نگاه شده‌است.
با وجود همه اینها، عراق برای اعلام حسن نیت خود به از سرگیری روابط با عربستان در بخش‌های اقتصادی و بازسازی کشور تن داد و در این راستا «حیدر العبادی» نخست‌وزیر وقت در سال ۲۰۱۷ به ریاض سفر کرد وبا وساطت آمریکایی‌ها، در جریان حضور العبادی در ریاض، شورای عالی هماهنگی روابط بین دو کشور شکل گرفت.

نگرانی‌های عراق از روابط نظامی با سعودی‌ها
با وجود درخواست و اصرار عراقی‌ها به تأکید بر روابط اقتصادی با سعودی‌ها اما رژیم سعودی به‌طور ویژه بر پاره‌ای سرمایه‌گذاری‌های مشکوک با هدف اشغال بخشی از بیابان‌های غربی عراق و تقویت روابط نظامی و امنیتی با این کشور اصرار دارد.
این وضعیت باعث شده‌است با وجودی که عراق در طول سه سال گذشته به انجام رزمایش‌های مشترک نظامی با ایران و ترکیه اقدام کرده اما با درخواست سعودی‌ها برای انجام رزمایش مشترک، تعلل کند.
در عراق نگرانی‌های جدی از روابط نظامی و امنیتی مشترک با سعودی‌ها وجود دارد و بخشی از نیروهای مسلح این کشور معتقد است که سعودی‌ها به بهانه همکاری مشترک نظامی و امنیتی درصدد نفوذ در لایه‌های نیروهای مسلح عراق با هدف فتنه سازی است. برخی از نیروهای مسلح عراق مانند سازمان «الحشد الشعبی» که سعودی‌ها به صراحت بارها خواهان انحلال آن شده‌اند، از جمله نیروهایی هستند که از همکاری نظامی و امنیتی با سعودی‌ها نگرانند.
در کنار این نیروی مسلح عراقی، گروه‌های مقاومت اسلامی که زیر مجموعه الحشد الشعبی هستند و همچنین شماری از جریان‌های سیاسی این کشور، با صراحت بیشتری از سیاست‌های نفوذی خظرناک سعودی‌ها سخن گفته و به همین دلیل تاکنون تمام تلاش سعودی‌ها برای رزمایش مشترک نظامی یا حتی همکاری مشترک نظامی و امنیتی با عراق با شکست مواجه شده‌است.
سعودی‌ها در سال ۲۰۱۹ (دوره نخست‌وزیری عادل عبدالمهدی) که «عثمان الغانمی» رئیس وقت ستاد ارتش عراق که اینک سمت وزیر کشور را دارد، ادعای برپایی رزمایش مشترک نظامی با عراق را مطرح کردند اما این ادعا در همان زمان نیز تکذیب شد.
رژیم سعودی حتی در جریان حمله به تأسیسات نفتی آرامکو در سال ۲۰۱۹ تلاش کرد که از آن بهانه‌ای برای کنار زدن عوامل مقاوم در برابر نفوذ نظامی و امنیتیش به صفوف نیروهای مسلح عراق بسازد اما موضع مستحکم دولت وقت عبدالمهدی، راه هرگونه بهره‌برداری سعودی‌ها را از قضیه حمله به تأسیسات آرامکو گرفت.
رژیم سعودی تمام ابزارها از جمله قدرت رسانه‌ای خود را به خدمت گرفته شاید در دیوار قطور نیروهای مسلح عراق، روزنه‌ای برای نفوذ پیدا کند اما تاکنون این تلاش‌ها به سرانجام نرسیده و اینک این سؤال مطرح است که این دیوار سترگ تا کی در برابر این اقدام سعودی‌ها که با پشتیبانی آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها همراه است، مقاومت خواهد کرد؟

 

جستجوی پيشرفته

خبرنامه

RSS

پیوندها

ارتباط با ما

دربارۀ ما

تلکس

نسخه موبايل