تمامی شواهد و قرائن حاکی از آن است که اشرفغنی و تیم انتخاباتیاش نسبت به پیروزی در این دور از انتخابات مطمئن هستند و به همین دلیل او و حامیانش خواستار اعلام نتایج نهایی بوده و تا کنون هیچ اعتراضی نسبت به کار کمیسیون مستقل انتخابات ندارند.
از سوی دیگر آمریکاییها پس از رفتوآمدهای پیدرپی به افغانستان در نهایت به این جمعبندی رسیدند که باید شرایط را برای اعلام پیروزی اشرفغنی و تیم تحت رهبری او فراهم کنند. این کاردر سفر دونالد ترامپ به افغانستان و احضار اشرف غنی به پایگاه بگرام رقم خورد و ترامپ برخلاف او باما که در سفرش به افغانستان عبدالله را هم با غنی احضار نموده بود، به عبدالله توجه نکرد. به نظر می رسد که حتی ناتو هم از اشرف غنی حمایت می کند، چنان که رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در اجلاس قلب آسیا همسو با اشرف غنی گفت که نتایج کار کمیسیون انتخابات باید پذیرفته شود.
با اینکه تمام شرایط برای اعلام پیروزی غنی فراهم است اما یک نکته مهم به شدت آمریکاییها را آن هم در روزها و ماههای منتهی به انتخابات ۲۰۲۰ ریاستجمهوری آمریکا نگران میکند؛ "اعتراضات گسترده علیه اشرفغنی و رفتن افغانستان به سمت بحران نزاع داخلی بین رهبران سیاسی".
واشنگتن باید طوری برنامهریزی میکرد که حجم و گستردگی این اعتراضات اگر صفر نمیشود لااقل به کمترین سطح خود نزدیک شده و نتواند خدشهای جدی به آبروی لیبرال دموکراسی آمریکایی در افغانستان وارد کند.
واشنگتن که علاوه بر میدان انتخابات در میدان مذاکره با طالبان مشغول زورآزمایی است، به سیاستی جدید روی آورده است.
در دورههای گذشته ابتدا نتایج نهایی انتخابات اعلام میشد و پس از اینکه اعتراضات شعلهور میشدند، واشنگتن با صرف هزینه زیاد و زمان طولانی به سراغ رهبران مخالفان میرفت و آنها را به هر ترفندی که میشد با خواست نهایی خود همراه میکرد، اینبار اما آمریکا تصمیم گرفته است تا قبل از اعلام نتایج به سراغ زورمندان معترض رفته و نظر آنها را برای همراهی با ریاستجمهوری مجدد غنی جلب کند.
به نظر میرسد آنها ابتدا به سراغ عطا محمد نور والی سابق ولایت بلخ و از رهبران حزب جمعیت اسلامی رفته و او را از ابتدای انتخابات به صورت غیر مستقیم با اشرف غنی هماهنگ کردند. با توجه به اینکه عطا پس از انتخابات ۲۰۱۴ به شدت با عبدالله عبدالله زاویه پیدا کرده و در این دور از انتخابات نیز از حمایت از وی سر باز زده بود میتوانست یک برگ برنده بزرگ برای مقابله با تیم ثبات و هم گرایی باشد.
این امر اتفاق افتاد و استاد عطا در موضعی محکم و در همنوایی غیررسمی با اشرفغنی قرار گرفت و اخیرا هم اعلام کرد که کمیسیون انتخابات باید نتایج را اعلام کند و نیروهای امنیتی حق دارند معترضان به نتایج را سرکوب کنند.
موضعگیری استاد عطا از ابتدا دکترعبدالله را با چالش جدی عدم همراهی گسترده بخشی از تاجیکها با وی رو برو ساخت و در موضع ضعف قرار داد. بخصوص که امرالله صالح از ابتدا به اشرف غنی پیوست و دیگر یاران عطا از جمله اسماعیلخان، سیاف، قانونی و دهها چهره سرشناس دیگر نیز او را یاری نکردند و بنا براین، جمع کثیری از حامیانش را در شمال، پایتخت و غرب و جنوب غرب افغانستان از دست داد.
عبدالله شاید دلخوشیاش به شخص قدرتمند دیگر معترض به نتایج انتخابات یعنی عبدالرشید دوستم بود. دوستم که در ۵ سال گذشته با اینکه نام معاون اولی را یدک میکشید اما غنی از او سلب صلاحیت کرده بود.
دوستم از همان زمان برگزاری انتخابات اعلام کرد که با اعلام نتایج به نفع غنی به شدت مخالف است و به حامیانش دستور اعتراض داده است. این موضعگیریها از سوی فردی قدرتمند و دارای نیروی عملکننده گسترده در مناطق ازبکنشین، باعث شده بود تا عبدالله که از هم حزبیهایش ناامید شده بود به دوستم برای اعتراض علیه غنی اتکا کند.
آمریکاییها اینبار نیز وارد عمل شدند، فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان به همراه اسدالله خالد وزیر دفاع افغانستان شخصا به شبرغان سفر کرد تا دل دوستم را به دست آورد و همین اتفاق نیز افتاد. پس از دیدار میلر با دوستم و اهدای نشان ناتو به او، رهبر حزب جنبش ملی نظرش تغییر اساسی کرد و خواهان اعلام نتایج نهایی از سوی کمیسیون انتخابات شد.
تغییر موضع دوستم آب سردی دیگر بر پیکر عبدالله و تیم انتخاباتیاش بود که او را بیش از گذشته به گوشه رینگ میبرد. تنها هزاره ها به رهبری محقق و خلیلی از روی ناچاری در کنار دکتر عبدالله مانده اند اما بخشی مهمی از آنها از طریق سروردانش و بعضی احزاب و شخصیت های کوچکتر دیگر در کنار اشرف غنی قرار گرفتند و توانستند مانع از شرکت گسترده هزارهها در تظاهرات اعتراضی علیه کمیسیون انتخابات و اشرف غنی در بامیان و غرب کابل شوند.
حالا دیگر فقط عبدالله، حکمتیار، خلیلی، محقق و تا حدی رحمتالله نبیل و احمد ولی مسعود به عنوان معترض باقی ماندهاند که همین نیز باعث شده تا رویکردی دیگر در دستور کار حامیان داخلی و خارجی غنی برای تضعیف آنها حداقل در سطح افکار عمومی قرار بگیرد.
رویکرد جدید حامیان داخلی و خارجی غنی، رفتن به سوی نامزدهای درجه دو و سه و سوق دادن آنها به سمت حمایت از غنی است. بیشک راضی کردن این دست از نامزدها کار سختی نیست ولی با زیاد شدن تعداد آنها به نوعی یک عملیات روانی گسترده در راستای حمایت از غنی و تضعیف عبدالله صورت می گیرد.
این اتفاق با اعلام حمایت فرامرز تمنا یکی کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری کلید خورده و در آینده اگر بحران ادامه یابد شاهد قوت گرفتن این موج خواهیم بود. حال باید منتظر ماند و دید که در تیم معترضان به اعلام پیروزی اشرفغنی چه تحولاتی روی میدهد.