به گزارش پیام آفتاب، فعالان حقوق زن در یک نشست خبری در شهر مزارشریف تأکید می‌کنند که بدون حضور زنان در گفتگوهای صلح، صلح و ثبات دایمی در کشور تأمین نمی‌شود.
از چند هفته به این‌طرف گفتگوهای صلح افغانستان جدی تر از گذشته میان گروه طالبان و آمریکا در دوحه قطر و میان نمایندگان افغانستان و دیگر کشورها و جریان‌های سیاسی در منطقه جریان دارد.
در تازه‌ترین مورد، مذاکرات صلح به مسکو پایتخت روسیه رسیده‌است و نمایندگان جریان‌های سیاسی و احزاب افغانستان نیز در آن اشتراک کردند.
این فعالان حقوق زن در ولایت بلخ معتقد هستند که اگر در گفتگوهای صلح افغانستان با زنان افغان مشورت صورت نگیرد، صلح پایداری بوجود نمی‌آید.
آنان از حکومت افغانستان نیز می‌خواهند که برای تحقق حق و حقوق زنان در گفتگوهای صلح دیدگاه‌های واضح و روشن را داشته باشند.
در گفتگوهای صلح با زنان افغان مشورت لازم صورت نگرفت
این فعالان حقوق زن در ولایت بلخ از این پروسه ابراز نارضایتی کرده و خواهان نقش پررنگ و مؤثر زنان در روند صلح شدند.
معصومه رحیمی رئیس شبکه زنان افغان در ولایت بلخ تأکید می‌کند که زنان افغان از توانایی‌های خوبی برخوردار هستند و می‌توانند نقش مؤثر را ایفا کنند.
وی به موقف‌های بلند برخی از زنان در حکومت اشاره کرده، گفت: «زنان افغان مهارت‌ها و توانمندهای لازم را دارند که می‌توانند در گفتگوهای صلح حضور قوی داشته باشند.»
ماریا رهین استاد دانشگاه در ولایت بلخ می‌گوید که زنان افغان صلحی را می‌خواهند که دستاوردهای ۱۷ ساله آنان حفظ و برای گستردش آن تعهد صورت گیرد.
وی تأکید می‌کند که باید در توافقنامه‌ای صلح تمامی حق و حقوق زنان افغان تظمین گردد تا آنان به فعالیت‌های مختلف شان ادامه بدهند.
ریحانه ذکی فعال حقوق زن در ولایت بلخ که در گفتگوهای صلح افغانستان نظریات و دیدگاه‌های زنان افغان در نظر گرفته نشده‌است که این مسئله نگران کننده است.
وی با بیان این مطلب که در بخش‌های مختلف فعالیت‌های چشمگیر داشته‌اند، افزود: «زنان دیدگاه‌های خوبی درآوردن صلح و ثبات دایمی در کشور دارند.»
تمنا حبیبی نیز از بی‌توجهی حکومت افغانستان منبی بر عدم حضور زنان در گفتگوهای صلح انتقاد کرده، گفت: «تاهنوز نقش زنان سمبولک و نمایشی بوده‌است.»
شبکه زنان افغان در این نشست خبری یک اعلامیهٔ را نیز مبنی بر بیان دیدگاه‌های زنان افغان منتشر کرد.
متن کامل آجندای شش فقره ای زنان افغان برای اشتراک کنندگان مذاکرات مسکو
تاریخ نشان داده که زنان افغان همیشه در مسیر درست سیاسی در حرکت استند. آنها همیشه یکی از طرفداران دموکراسی و انکشاف اجتماعی بوده‌اند. باوجود جنگها و محدودیت‌ها، زنان در قسمت انکشاف مهارت‌های خود و انکشاف کشور شان سهم فعال گرفته‌اند.
آنها در انتخابات سهم فعال داشتند، رهبری وزارت خانه را به عهده گرفتند و در قسمت گسترش معارف، مکاتب و صحت خدمات شایان فراهم کرده، در راه بهزیستی نسل‌های دیگر نقش مهم ایفا کرده و با فعالیت‌هایشان محدودیت‌های وارد شده بر زنان را از بین بردند و برای آوردن چنین تغیراتی بارها، زندگی شانرا نیز به خطر مواجه ساخته‌اند.
چندین دهه جنگ و خونریزی در افغانستان منجمله در زمان زمامداری طالبان، و در مبارزه علیه ترروریزم میلیون‌ها زن افغان بیوه، اطفال یتیم و مردها معلول و معیوب گردیدند. ما زنان افغان، باورمندیم که جنگهای چهار دهه ای افغانستان هیچ برنده ای نداشته‌است و هیچ مردی نباید بخاطر خشونت‌ها و ویرانی‌های به جا مانده مفتخر باشد. تنها در صورت بوجود آوردن یک آتش‌بس فوری که منجر به صلح دومدار گردد می‌تواند شما را مفتخر سازد.
از همه مهمتر آنست که، زنان افغان همیشه صلح پرور بوده‌اند، چی در خانه، در اجتماع یا در سطح کشور. در زمان جنگهای داخلی در حالیکه زنان مورد تجاوز جنسی قرار گرفته، کشته و زخمی شدند یا هم مجبور شدند تا خانه هایشانرا ترک کنند، ولی به ندرت دیده شده که، بخاطر رسیدن به اهداف شان به خشونت توصل ورزیده باشند.
امروز سیاسیون مرد و مپتلفین بین‌المللی شان در موردمذاکرات صلح با طالبان صحبت می‌کنند. ما زنان افغان، بسیار نگران این پروسه استیم. از طریق این اعلامیه ما از تمامی مردان ایکه در مذاکرات صلح شرکت می‌کنند تقاضا داریم تا:
# نظام سیاسی را تغیر ندهید: نظام سیاسی و دموکراسی اییرا که بعد از سقوط طالبان بوجود آمده، توسط زنان تقویه شده‌است. ادارات عامه برای زنان زمینه استخدام، تحصیلات، مهارت‌های مسلکی، پایین آوردن میزان مرگ و میر مادران و امنیت نسبی را فراهم کرده‌اند. مذاکرات صلح نباید به قیمت سیستم نو پای دموکراسی، تجزیه ادارات دولتی مانند وزارت خانه‌ها میان جناح‌های مختلف، برای زنان افغان قابل قبول نمی‌باشد. دموکراسی نباید مورد معامله قرار گیرد.
# با قانون و نظم عامه معامله نکنید: هرج و مرجی که بعد از میان رفتن پولیس و اردوی افغانستان بعد از خروج نیروهای اتحاد جماهیر شوروی وقت صورت گرفت ضربه ای جبران ناپذیری به افغانستان از جمله زنان کشور زد. ملغی ساختن نیروهای امنیتی فقط می‌تواند مخالفین ثبات افغانستان را راضی سازد و یک اشتباه محض و جبران ناپذیر است؛ و نباید بگذاریم که همان‌طور ایکه توسط نواز شریف صدراعظم وقت پاکستان این عمل را یکی از دستاوردهای تاریخی پاکستان خواند، دوباره تکرار گردد. مردان افغان ایکه در مذکرات صلح شرکت می‌کنند باید واضحن بدانند که لغو ساختن نیروهای امنیتی کشور خط قرمز برای زنان افغان منحیث یک شهروند است که نباید آنرا عبور کنند. نیروهای امنیتی افغانستان نباید سیاسی سازی شوند و باید منحیث یک ساختار ملی که در آن زنان و مردان از ملیت‌های مختلف افغانستان در آن سهم دارند حفاظت شود. نیروهای امنیتی افغان از جمله پولیس و اردو متعهد به تأمین امنیت کشور اند و مالیه پردازان کشورهای تمویل کننده در ایجاد، انشکاف مهارت‌های شان نقش به سزایی داشته‌اند و قربانی این نیروها نباید نادیده گرفته شود.
# زنان افغان باید در میز مذاکرات حضور فعال داشته باشند: در حالیکه اخیرآ، تعدادی از زنان در مذاکرات صلح شرکت خواهند کرد، که ما از حضور شان حمایت کرده و آنرا جزٍ از دستاوردهای زنان افغان می‌دانیم. ما، خواهان حضور با معنی زنان در مذکرات صلح استیم. اینجا یک جنبش قوی از زنان در سرتاسر افغانستان وجود دارد که نماینده گی از تمامی ولایات و ملیت‌ها می‌کنند. این زنان باید در مذاکرات صلح سهیم باشند. حضور زنان در مذاکرات صلح نباید به احزاب سیاسی محدود شود، زنان باید بصورت واقعی و با معنی در مذاکرات شرکت کنند.
# صلح بدون تأمین حقوق بشر را نباید قبول کنید: زنان افغان صلح را به قیمت از دست دادن آزادی‌های بنیادی شان نمی‌خواهند. صلح ایکه تهدید به حقوق زنان و آزادی‌های بنیادی شان باشد هیچگاهی دومدار نخواهد بود. محدودیت‌های ولو مقطعی بالای حقوق زنان تحت نام صلح و امنیت اصلآ قابل قبول نیست. در صورت نهایی ساختن موافقتنامه صلح، برای زنان حق زندگی، حق دسترسی به صحت و تعلیم، آزادی تحرک اجتماعی و حق اشتراک فعال در فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باید ضمانت گردد.
# در مورد حقوق زنان علنآ صحبت کنید: مردان ایکه در این مذاکرات شرکت می‌کنند باید اینرا واضح سازند که حقوق زنان به هیچ عنوانی مورد معامله قرار نمی‌گیرد. افغانستان در حال حاضر یک کشور اسلامی است و زنان افغان با در نظر داشت فرهنگ و آداب اسلامی زندگی می‌کنند. نیازی نیست که زندگی زنان دوباره مورد تحلیل و تفسیر قرار گیرد. هرگاه نیاز به تفسیر و تحلیل مجدد باشد باید آنرا در مورد احترام به زندگی و کرامت انسان‌ها معطوف کرد. نباید فقط زنان از حقوق زنان دیگر دفاع کنند! ما در انکشاف این کشور همتای شماییم و شما از موقیعت بدست آمده می‌توانید بخاطر منافع زنان نیز فعالیت کنید.
# افغانستان را یکبار دیگر به انزوا نکشانید: با وجود انکشافات شگرفی که در طول ۱۸ سال اخیر صورت گرفته‌است، افغانستان هنوز هم وابسته به کمک‌های بین‌المللی است. ما منحیث یک ملت باید بخاطر محو امراضی چون پولیو، پایین آوردن میزان مرگ و میر مادران و اطفال، مدیریت وضعیت نفوس کشور بخاطر داشتن بالاترین رقم افزایش نفوس در دنیا و آفات طبیعی مانند خشکسالی‌های حاضر دست به کار شویم. افغانستان در این مدت انکشافات شگرفی در زمینه‌های تجارت در سطح منطقه و جهان نموده‌است. هر معامله ایکه باعث بوجود آمدن تحریم‌های اقتصادی در آینده شود و کشور ما را دوباره بسوی فقر سوق دهد جدا جلوگیری شود.
ما زنان افغان، باور داریم که مردان شرکت کننده در مذاکرات صلح می‌توانند با ما یکجا کار کنند تا به یک صلح پایدار ایکه نیاز مبرم جامعه است برسیم. ما انتظار داریم که تا در پروسه مذاکرات صلح سهم فعال خود را ایفا کنیم.
این در حالی است که در ۱۷ سال گذشته هزینه‌های هنگفت مالی برای تحقق حق و حقوق زنان افغان به مصرف رسیده و نیز تلاش‌های جدی صورت گرفته‌است، حالا دیده شود که در گفتگوهای صلح تا چه حدی آزادی‌های زنان از سوی طالبان پذیرفته شود.
- سید حبیب‌الله نجفی زاده / خبرنگار خبرگزاری پیام آفتاب در شمال افغانستان (مزارشریف)
