سخنرانی رئیس اجرائیه جمهوری اسلامی افغانستان در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد (میزان ۱۳۹۴)
آقای رئیس!
عالیجنابان!
خانمها و آقایان!
به نمایندگی از جمهوری اسلامی افغانستان خرسندم انتخاب شما به عنوان رئیس هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد را تبریک بگویم. همچنان از نقش سازندهٔ سرمنشی سازمان ملل متحد، جلالتمآب بانکی مون، در رهبری این سازمان قدردانی مینمایم.
آقای رئیس!
وضعیت جهان امروز، هفتادسال بعد از تأسیس این سازمان، در بهترین نگاه وضعیت مختلطی را به نمایش میگذارد. در حالیکه میثاق سازمان ملل به اصل حفظ صلح و امنیت جهانی در مرحلهٔ بعد از جنگ جهانی دوم تأکید دارد، امروز، مجموعهای از تهدیدها، اکثراً ساختهٔ بشر، جامعه انسانی را در سراسر جهان به چالش مواجه ساخته، و امنیت انسانی، حقوق اساسی و عزت، اکوسیستم، مراقبتهای صحی، تداوم دولتها، حکومتداری، انسجام جوامع و حتی هویت فرهنگی و دینی بشر را مورد تهدید قرارداده است.
وضعیت کنونی، صلاحیت قانونی سازمان ملل، ساختار، منابع و رویکردهای سنتی برای رسیدگی به مشکلات جهانی را به صورت جدی به چالش میکشاند. این سازمان مجدانه تلاش کردهاست تا خود را با وضعیت متغیر در حال انکشاف وفق دهد، ولی نگاهی به هفت دههٔ گذشته، نشان میدهد که پیشینیان ما، تلاش کردهاند با مجموعهای از بحرانهای ناشی از جنگ، مسابقه تسلیحاتی، دشواریهای اجتماعی و اقتصادی، رقابتهای ایدلوژیک و جیواستراتیژیک دست و پنجه نرم نمایند؛ ولی هیچگاه سازمان ملل متحد به این سرعت شاهد تغییرات سریع، مثبت و منفی، نوسانات ناگهانی، توقعات بالا و خواستهای عاجل برای راه حلها و پاسخها نبودهاست. این وظائف سنگین توأم با رشد جمعیت، تحرک بیسابقه نفوس، ارتباطات، دسترسی به معلومات و فهم تکنالوژی، اصولی چون مذاکرات، چارچوبهای قانونی، اداره جدید و مهارتهای رهبری برای برخورد با وضعیت نوین را، که خطر و نگرانیهای امنیتی را نیز در خود نهفته دارند، حتمی میسازد.
در حالیکه افق و چشمانداز حکومتداری دموکراتیک، احترام به حریم خصوصی و حقوق بشر را بسط و گسترش میدهیم، با چالشهای عمدهای چون جنایت، حملات سایبری و نفوذ بدون مجوز نیز مواجه هستیم. تنها از طریق گفت و شنود، مذاکره و توافق میتوانیم این تقاضاها و نیازهای قرن ۲۱ را مورد ارزیابی قراردهیم.
در حالیکه جهان کوچکتر میشود، و قریهٔ جهانی رشد مینماید، ما چهرهٔ ناخوشایند جهانیشدن و وابستگی متقابل را نیز میبینیم. ما در این مرحله بهطور نمونه شاهد ظهور جوامع غنی و فقیر، گروههای فرعی نادار، جوامع محروم، فقرمفرط، فسادگسترده، بیعدالتی، ستم، فرقهگرایی، تروریزم و جنایت هستیم.
در مرحلهای، باید سازمان ملل متحد و دیگر سازمانهای تخصصی و چندجانبه زمینهٔ مناسب را برای بحث در این موارد و تصامیم لازم فراهم سازند. ما خواهان اصلاحات بیشتر در سازمان ملل هستیم تا این ضرورتهای زمان در نظر گرفته شود و نوعی از انعطاف و سرعت در ادارهٔ کارها فراهم گردد.
آقای رئیس!
اجازه بدهید دربارهٔ کشور خودم به عنوان نمونهای از ملتی در حال گذار، و همچنان کشوری مواجه با تهدیدات متعدد، در خط اول نبرد ما علیه تروریزم بینالمللی و افراط گرائی صحبت نمایم.
افغانستان هنوزهم در رنج و عذاب است و مردم این کشور خواهان راه حلهای عملی، اثبات پذیر و دوامداراند. حضور پناگاههای تروریستی و شبکههای امدادرسانی برای تروریستها در پاکستان انگیزهٔ بحران در داخل افغانستان است. شبکهٔ حقانی عامل اصلی حملات تروریستی شناسائی شدهاست و باید به عنوان یکی از خواستههای اصلی ما از میان برداشته شود. خواستهای ما مشروع است. چون مردم ما از دست عناصر تروریستی که وارد افغانستان میشوند و از شهروندان ما قربانی میگیرند در رنج و عذاب اند. این مشکل باید از سوی متحدان با اعتبار بین بینالمللی ما ارزیابی، و زمینهٔ حل آن از سوی آنان فراهم گردد.
به عنوان نمونه، در ۴۸ ساعت گذشته، صدها تن از تروریستهای مسلح، که برخی از آنان جنگجویان بیرونیاند، حلمهای را بر ولایت کندز سازماندهی کردند، که جنک هنوزهم در آنجا ادامه دارد. یکروز پیش از این، بیشتر از دهها تن در ولایت پکتیا در حال تماشای مسابقهٔ ورزشی به اثر انفجار بمب جان باختند یا زخمی شدند.
این تلاشها سرانجام در به زانو درآوردن ما، چنانکه در سالیان گذشته به شکست مواجه شده، ناکام میگردد. در یک تصویر بزرگتر، افغانستان هنوزهم قربانی سازمانهای تروریستی و افراط گرای خشونتآمیز شبیه داعش است که تلاش دارند در این کشور برای خود جای پای پیدا نمایند.
واقعیت دیگریکه برای افغانستان واضح و روشن است: اگر کمک سازمان یافتهٔ خارجی، دسترسی به سلاح و مهمات، استراحتگاه، شفاخانه، پول و آموزش در تبانی استراتیژیک با عناصر قدرتمند در منطقهٔ ما وجود نمیداشت، این نوع جنگ چریکی خفیف تا حال جزئی از تاریخ میبود.
ما از پاکستان میخواهیم آنچه را رهبری این کشور برای ما چند ماه قبل برای درهم کوبیدن پایگاههای شناخته شدهٔ تروریستها، یعنی دشمنان افغانستان، وعده کرده بود، عملی سازد.
ما به تغییر پارادایم در روابط و برخورد خویش برای مذاکرات صلح با طالبان توافق کردیم؛ ولی وقتی فاش گردید که رهبر طالبان دوسال قبل در گذشته، و این داستان دروغین و قلابیاست، تحولات و حوادث شکل دیگری به خود اختیار نمود. از دست دادن اعتماد میتواند برای همهای اطراف پیامدهای جبران ناپذیر در پی داشته باشد. ما باید از این حادثه بیاموزیم.
ما همچنان از بازیگران منطقهای و همکاران بینالمللی خواهشمندیم، دشواری وضعیت را درک نمایند، و با استفاده از مساعی حمیده خویش یا هر ابزاردیگری، ما را در مسیر دست یافتن به اعتماد سازی واقعی و درازمدت که منجر به گفت و گو با طالبان و گروههای مخالف مسلحی که خواهان مذاکرهاند، کمک نمایند.
آقای رئیس!
در آستانه یکسالهگی تشکیل حکومت وحدت ملی قرارداریم. افتخار دارم به مجمع عمومی ابلاغ نمایم که افغانستان در یک سال گذشته دستاوردهای بنیادینی داشتهاست. با در نظرداشت کمکهای سخاوتمندانه دوستان ما، پیشرفتهای ۱۴ سال اخیر در افغانستان را نمیتوان نایده گرفت. ما توانستیم ضرورتها و نیازمندیهای آسیب پذیران را اولویت بندی کنیم، معیارهای زندگی را بالاببریم، راه یافتن به آموزش و پرورش برای بچهها و دختران را فراهم سازیم و دستیابی به مراقبتهای صحی را بهبود بخشیم. حداوسط عمر به صورت میانگین از ۲۰۰۱ تا اکنون ۲۰ سال افزایش یافته، و افغانها فراتر از ۴۰ سال که حد اوسط زندگی برای آنان شناخته شده بود، زندگی میکنند. بهبود مراقبتهای صحی زنان و اطفال قابل توجه است، ۵۴٪ افزایش در میزان تولد و ۶۲٪ کاهش در مرگ نوزادان بیانگر این واقعیت است.
با تمرکز براصل تساوی جنسیتی، انصاف و فرصتهای مساوی که توسط حکومت اتخاذ گردیدهاست، میزان مشارکت سیاسی زنان نیز تقویت و افزایش یافتهاست. در انتخابات ۲۰۱۴ میزان مشارکت زنان ۳۵٪ تخمین میگردد. زنان همین اکنون ۱۱٪ قضات را تشکیل میدهند و ۲۰٪ دیگر درحال آموزش قراردارند.
به علاوه این، ما در تقویت قوانین و مقررههای مربوط به جلوگیری از آزار و شکنجه تلاش میکنیم، و همه گامها و اقدامات لازم را روی دست گرفتهایم تا از شکنجه و اذیت زنان جلوگیری نماییم و افراد دخیل در شکنجه را طبق پروتوکول اختیاری کنوانسیون مبارزه با شکنجه محاکمه نماییم.
آقای رئیس!
ما از جامعه جهانی به خاطر کمکهای سخاوتمندانه و صبر و حوصلهٔ خستگی ناپذیر آنان سپاسگزاری میکنیم؛ و در اینجا از ایالات متحده، ناتو، جامعه اروپا و دیگر کمک کندگان که با خون سربازان، قربانیهای کارمندان ملکی و تجربه و تشویق خویش ما را یاری رسانیدند نام میبرم.
آقای رئیس!
مشکلات امنیتی در حال افزایش، طوریکه قبلاً تذکر رفت، روند دولت سازی و پیشرفت را در مجموع به کندی مواجه ساختهاست؛ ولی نیروهای مسلح ما، با حس وطن دوستی و مقاومت، نشان دادند که آمادهاند با چالشهاییکه طالبان، تروریستها و گروههای افراطی ایجادکردهاند مقابله نمایند.
علاوه براین، رئیسجمهور محمداشرف غنی و من، برنامه اصلاحات جامعی را ترتیب دادهایم تا فساد را از جامعه و نهادهای دولتی کشور خویش ریشه کن سازیم، شفافیت و موثریت را در تمام سطوح حکومت، به خصوص در بخش قوه عدلیه در سطح ملی و محلی تقویت نماییم. عمدهترین مولفه برنامه اصلاحات ما، معطوف به اصلاح نظام و نهادهای انتخاباتیاست تا اعتبار و حیثیت انتخابات را در آینده مستحکم سازیم. در این راستا، کمیسیون ویژه اصلاحات انتخاباتی، پیشنهادها و طرحهای جامع خویش را ارائه کردهاست، که ما گامهای اساسی برای تطبیق این پیشنهادات را میبرداریم و اطمئنان داریم که این تلاشها نتائج مثبتی برای تحکیم دموکراسی مشارکتی در پیدارد.
برعلاوه چالشهای امنیتی، تجارت غیرقانونی موادمخدر نیز تأثیرات منفی بر اقتصاد و جامعهٔ ما دارد. ما برنامهٔ ملی عمل جامع برای مبارزه مؤثر با اقتصاد مبتنی برموادمخدر را طرح ریختهایم. از سهمگیری کمک کنندگان در این روند، به خصوص ایالات متحده، که توسط UNODC فراهم گردیده، تشکر میکنیم. ما برای دست یافتن به هدف ده ساله از بین بردن موادمخدر به صورت کامل پابندهستیم.
همکاری منطقهای برای مبارزه با موادمخدر یکی از پایههای کلیدی استراتیژی ماست. در پهلوی همکاری منطقهای در مبارزه با موادمخدر، حکومت وحدت ملی به کارمشترک منطقهای و ایجاد روابط سازنده به اساس برد برای همه و تغییر افغانستان به نقطه وصل و مرکز انرژی، تجارت، ترانزیت، ترانسپورت، پائپ لاین و خط فایبر متعهد است. ششمین کنفرانس ریکا در کابل که در این اواخر موفقانه برگزار گردید، توافق نمود تا راههای را جستجو نماید که همکاریهای اقتصادی و منطقهای با افغانستان را تحکیم و تقویت نماید.
ما شاهد شکلگیری و عملی شدن برخی از این برنامههای موفقیتآمیزی، چون کاسا ۱۰۰۰ برای انتقال انرژی و برنامه پایپ لاین تاپی هستیم، که افغانستان را به پلی برای وصل چین و هند از راه جنوب آسیا، آسیای مرکزی به خاورمیانه و اروپا مبدل میسازد.
در حالیکه برای تکمیل اهدف باقیمانده استراتیژی برنامه انکشاف هزارهٔ سوم کار میکنیم، حکومتم با اراده سیاسی قوی مصمم است تا به کمک جامعه جهانی برنامه توسعه دوامدار برای سال ۲۰۳۰ را عملی سازد.
آقای رئیس!
میخواهم صدای افغانستان را در حمایت از اصلاح شورای امنیتی فراگیر، نماینده و شفاف بلندکنم. بیشترین دولتهای عضو موافق اند که شورای امنیت سازمان ملل نیازمند اصلاح جامع برای مقابله با چالشهای قرن ۲۱ است.
آقای رئیس!
حکومتم از حق مسلم فلسطینیها حمایت میکند. ما همان موضع دائمی خویش را تکرار میکنیم که راه حل دو دولت، خوبترین ضمانت برای حل درازمدت و بیرون رفت از این منازعه است.
علاوه براین، میخواهم با شدیدنترین الفاظ اعمال جنایتکارانهای را که در سوریه از سوی همه اطراف، به خصوص از سوی داعش، علیه انسانیت انجام گرفتهاست، محکوم نمایم. مردم سوریه و عراق، در رنج و عذاب قراردارند، و ما به عنوان کشوری که جنگ را تجربه نمودهایم، درد و الم و دشواریهای آنان را درک میکنیم. از جامعه جهانی میخواهم با اقدامات عاجل زمینهٔ حل سیاسی از طریق مذاکره را در این کشورها فراهم سازد.
آقای رئیس!
امیدواریم سازمان ملل متحد در سالهای پیش روی، در سفرما به سوی دههٔ تحول، ما را همراهی نماید. ما خواهان یک اتحاد مجدد استراتیژیک با جامعه جهانی در نقش حمایتی، و با سازمان ملل متحد در حرکت به پیش هستیم. در این راستا، ما از نتیجه کار کمیسیون بازنگری سه جانبه که اصول کاری و فعالیت سازمان ملل در افغانستان را ترسیم و تعیین میکند استقبال مینماییم.
آقای رئیس!
در خاتمه، اجازه بدهید یکبار دیگر تعهد حکومتم برای رشد و تقویت اصول و ارزشهایی را که سازمان ملل برآنها بنا نهاده شدهاند تکرارنمایم. مطمئن هستیم که با ادامهٔ همکاری ملتهایی که در این سازمان تمثیل شدهاند، میتوانیم به آرمان مشترک رسیدن به جامعهای در صلح، ثبات و ترقی که برای صلح و امنیت منطقه و جهان نقش اساسی دارد دست یابیم.