مجله کیهان اندیشه، شماره 29، چاپ فروردین و اردیبهشت 1369، در مقالهای تحت عنوان «بازتاب نهضت امام خمینی در حرکت اسلامی افغانستان» به قلم «محمد نواب یوسفزاده افغانی» به بررسی بازتاب نهضت حضرت امام خمینی (ره) در حرکتها و جنبشهای اسلامی در افغانستان پرداخته و شهید مصباح را نخستین مقلد و مروج افکار حضرت امام در افغانستان دانسته است. بریدهای از این مقاله را در ذیل مشاهده میکنید:
*******
بعد از نهضت امام خمینی در سال 41 و 42، نهضت اسلامی افغانستان جان تازهای به خود گرفت و میتوان به جرأت ادعا کرد آن قدر که نهضت امام خمینی در افغانستان بازتاب و اثر مثبت داشته در کمتر کشور اسلامی دیگر چنین اثری از خود به جای گذاشته است که تاریخ بهترین گواه این مدعا است.
چون امام خمینی (قدس سره) روحانی برجستهای بود نخست نهضت او در میان قشر روحانی افغانستان جلوه نمود. نخستین روحانی که قیام امام (قدس سره) علیه رضا شاه پهلوی را در میان روحانیت و مردم افغانستان معرفی و مردم افغانستان را متوجه آن کرد «شهید حجتالاسلام سید محمدحسین مصباح» بود.
او بعد از تبعید امام خمینی از ترکیه به عراق، خدمت امام رفت و چنان شیفته ایشان شد که حد و مرزی در آن نبود. شاید نخستین مقلّد امام در زمان مرحوم آیتالله حکیم در افغانستان ایشان بود، قطعه شعری که از وی به جا مانده که به سال 1349 سروده و نشانگر عشق و اعتقاد او به امام است.
قسمتی از این شعر چنین است:
بشنو این نکته که مه پاره جانانه شوی خون خوری گر ز حقیقت همه بیگانه شوی
هوش داری که گل کوزه گرانت نکنند همچو مجنون حزین ساکن میخانه شوی
زین همه شور و نشوری که بتان کرده بلند نشود همچو خسان در بن هر دانه شوی
هر کسی دامی نهادست به صید هدفش صید عنقا بنما، نه پی مورانه شوی
آب تقلید چو نوشند کسان از دگران از «خمینی» خم می گیر که مستانه شوی
زلف پر چین بتان نقش «خمینی» دارد کی پریشان تو از آن زلف به یک شانه شوی
پی آزادی حق پرچم خونین از «قم» برفرازید مسلمان! که تو فرزانه شوی
شهید مصباح به عنوان نماینده امام در افغانستان، با الهام از افکار نورانی امام خمینی، «انجمن روحانیت مسلمان» افغانستان را در سال 1350 تشکیل داد. این انجمن در مبارزه علیه کمونیزم و امپریالیزم گامهای بلندی برداشت، به گونهای که به سرعت کتابها و سخنرانیهای امام را میان مسلمانان افغانستان پخش کرد.