آیا لویه جرگه می‌تواند به طالبان مشروعیت بخشد؟

یکی از مباحثی که هر ازچندگاهی از طرف افراد و جوانب مختلف مطرح می‌شود مسأله برگزاری لوبه جرگه است.

خبرگزاری باختر روز چهارشنبه 21 ثور/اردیبهشت، خبر داد که اعضای کمیسیون سیاسی طالبان، امروز برای نخستین بار در قصر سپیدار تشکیل جلسه دادند و پس از بحث و تبادل نظر، درباره تماس با "شخصیت‌‌های افغانستان" و زمینه‌سازی برای بازگشت آن‌ها به افغانستان، تصمیماتی گرفتند.

برخی از تحلیل گران این تصمیم طالبان را تلاش و مقدمه‌ای برای برگزاری لویه جرگه تعبیر کرده اند.

ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان نیز پیشتر از احتمال برگزاری "مجمع افغان‌ها" برای بحث روی مسایل افغانستان خبر داده بود.

گمانه‌زنی‌ها در فضای سیاسی افغانستان این است که منظور طالبان از "مجمع افغان‌ها" همان لویه جرگه‌ای است که پیش از این شماری از سیاست مداران به شمول حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان برگزاری آنرا به این گروه پیشنهاد داده بودند.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان پیش از این به رسانه‌ها گفته بود: "ما هنوز نامی بر آن نمی‌گذاریم؛ که نامش چه خواهد بود ولی یک مجمع افغان‌ها جور خواهد شد و بالای مسایل بحث خواهد کرد."

حسن کاظمی‌قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان نیز قبلاً در گفتگو با خبرگزاری مهر گفته بود که "طالبان به دنبال برگزاری لویه جرگه است"

آقای قمی تصریح کرده بود که بخشی از گفتگوها در کابل دنبال می‌شود و یک بحثی هم برای تشکیل اجلاس لویه جرگه مطرح می‌شود. "الان طالبان دارد این را مطرح می‌کند. گفتگوهایی نیز با اطراف انجام می‌دهند که رهبران سیاسی برای گفتگو به کابل برگردند و در امان هستند."

در سوی دیگر بلال کریمی، معاون سخنگوی طالبان می‌گوید که

حکومت فعلی تنها نماینده واقعی مردم افغانستان است. کریمی گفته است که حکومتی که فعلاً تشکیل شده است حمایت کامل مردم افغانستان را دارد و متشکل از همه اقوام است و بدون شک نمایده واقعی مردم افغانستان است. از هر قوم و قشر جامعه افغانی در نظام فعلی جایگاه خود را دارند و این نیز در حال تقویت شدن و تکمیل شدن است.

به نظر می‌رسد که تلاش‌های طالبان و پاکستان در 9 ماه گذشته برای به رسمیت شناخته شدن حکومت این گروه بر افغانستان ناکام مانده و به دلیل رفتارها و سختگیری‌های طالبان بر زنان و دختران و جلوگیری از باز شدن مکاتب متوسطه دخترانه از یک سو و گسترش جنگ و نا امنی در مناطق مختلف افغانستان و ایجاد تنش با همسایگان و تهدید امنیت کشورهای همسایه از سوی دیگر موجب شده است که کار به رسمیت شناختن حکومت طالبان سخت تر شود.

یکی از دلایلی که باعث شده حکومت طالبان نتواند به رسمیت شناخته شده و مشروعیت بین المللی کسب کند عدم مشروعیت داخلی و نارضایتی گسترده مردم افغانستان است.

برخلاف ادعای بلال کریمی معاون سخنگوی طالبان که گفته است مردم افغانستان از حکومت آن‌ها رضایت کامل دارند نارضایتی مردم هر روز بیشتر می شود.
تداوم نا امنی و حملات تروریستی، گسترش فقر و بیکاری، تبعیض قومی و خشونت بی‌رحمانه در برابر مردم غیر نظامی موجب شده است که نارضایتی مردم هر روز بیشتر و بیشتر شود.

از این رو رهبران طالبان به تکاپو افتاده است تا با برگزاری لویه جرگه فرمایشی و دعوت از چند شخصیت سیاسی به حکومت خود مشروعیت ببخشد و به جهانیان بگوید که حکومت آنها منتخب نمایندگان مردم فغانستان است و آنگاه با جامعه جهانی وارد معامله و چانه زنی بشوند تا مشروعیت بین المللی نیز کسب نموده و حکومت آنها به رسمیت شناخته شود.

غافل از اینکه مشکلات سیاسی افغانستان بسیار بزرگتر و فراتر از آن است که با برگزاری لویه جرگه پایان یابد. برای حل بحران طولانی مدت افغانستان باید ریشه‌های بحران افغانستان که همان تبعیض و سلطه قومی و انحصار قدرت است از میان برداشته شود.

تا تبعیض و انحصار قومی وجود داشته باشد و تلاش برای تداوم سلطه قومی ادامه پیدا کند تلاش برای برگزاری لویه جرگه بیهوده است و به طالبان مشروعیت نخواهد بخشید و بحران افغانستان نیز پایان نمی یابد.