پیام آفتاب: رئيس جمهور كرزي به واشنگتن سفر کرد و قرار است كاخ سفيد ميزبان رسمي وي باشد تا بسياري از مسايل در خصوص موضوع افغانستان پس از مقطع ۲۰۱۴ با باراك اوباما؛ رئيس جمهور ايالات متحده آمريكا نهايي شود.
رئيس جمهوركرزي تنها سه روز پيش از سفر به آمريكا از اين كشور خواست تا نيروهاي خود را از روستاهاي افغانستان خارج کنند و چندي پيش نيز پس از رهايي هشتاد تن از مخالفان مسلح، اعلام نمود كه تعداد زيادي از اين افراد بدون داشتن جرم و گناهي از سوی آمريكاييها بازداشت شده اند، جدالهاي لفظي ميان مقامات دو كشور سابقه طولاني در طول چند سال اخير داشته است.
با اين حال، پیش از ورود آقای کرزی به واشنگتن، کاخ سفید با صدور بیانیهای گفت آقای اوباما "مشتاق است تا در خصوص ادامه فرآیند انتقال در افغانستان و افق مشترک دو کشور برای یک شراکت پایدار" با آقای کرزی گفت‌وگو کند.
در اين ديدار، مسايلي از انتظارات دو جانبه مطرح شده و صحبتهاي جدي و نهايي صورت خواهد گرفت. موضوع امضاي پيمان امنيتي ميان دوكشور و نحوه حضور نيروهاي نظامي آمريكا پس از سال 2014 نيز مشخص خواهد شد.
ممكن است اين مسأله در چهارچوب يك پيمان امنيتي ميان دو كشور به تصويب رسيده و نهايي گردد كه در اين ميان، پيشنهاد دادن مصونيت قضايي به اين سربازان از جمله مادههاي حساس آن خواهد بود.
از سوی ديگر، انتظار میرود که آقای کرزی فهرستی از نیازمندیهای ارتش افغانستان را به طرف آمریکایی ارائه کند که جنگ افزارهای سنگین، تقویت نیروی هوایی و بهبود کمکهای درمانی را نيز شامل می‌شود.
با اين حال، كارشناسان ميگويند كه ممكن است در بازديدها و مذاكرات دو رئيس جمهور، از داد وستدهاي سياسي در حد امتيازطلبيهاي قدرت طلبانه نيز مطرح گردد.
"قربانعلي عرفاني" عضو مجلس نمايندگان بر اين باور است كه ممكن است در اين سفر مسايل ديگري نيز از جانب آقاي كرزي در راستاي امتيازخواهي سياسي براي حفظ قدرت يا امنيت فردي وي پس از دوران رياست جمهوري اش مطرح شود.
وی ادامه داد: احتمال ميرود رئيس جمهور كرزي خواستار حمايت آمريكا از كانديداي مورد نظر وي در انتخابات رياست جمهوري آينده افغانستان شود و اين مسأله را مطرح نمايد كه امنيت وي پس از ختم دوران رياست جمهوري اش چگونه تأمين خواهد شد تا بتواند به عنوان يك شهروند مصون و مطمئن زندگي نمايد.
اين نگراني‌ها پس از آن مطرح ميشود كه همواره حدس و گمانههايي درخصوص امتيازطلبيهاي رئيس جمهور كرزي مطرح شده و احتمال اينكه انتخابات رياست جمهوري سال 1393 نيز تحت الشعاع اين رايزنيها قرار گيرد، دور از تصور نيست.
با اين وجود، آگاهان امور هرگونه تأثيرپذيري انتخابات از تعاملات حكومت با حاميان خارجي او را محتمل دانسته و سدسازي عليه اين پديده را نيازمند ايجاد ميكانيزمهاي لازم جهت جلوگيري از هرگونه دخل و تصرف در انتخابات ميداند.
"سيد جواد حسيني" رهبر حزب عدالت و توسعه بر اين باور است كه هر چند گرفتن تضمين از حكومت آمريكا براي حمايت از نامزد مورد نظر رئيس جمهور كرزي در انتخابات آتي رياست جمهوري صرفا يك احتمال است؛ اما پيشگيري از هرگونه جعل و تقلب در انتخابات، نيازمند ايجاد فیلترهاي نظارتي براين پروسه سياسي و سرنوشت ساز است.
به اعتقاد وي، تعديل و تدوين قانون انتخابات با پيشبينيهاي احتياطي لازم، اعاده كميسيون سمع شكايات و ايجاد فیلترهاي نظارتي قوي مانع از اين خواهد شد تا آراي مردم متأثر از رايزنيهاي سياسي نگردد.
اين درحالي است كه دغدغه اصلي حلقههاي سياسي و نهادهاي ملي در افغانستان، امضاي پيمان امنيتي و پيامدها و تبعات آن براي منافع شهروندي در كشور است.
آقاي عرفاني تأكيد ميكند كه با امضاي پيمان امنيتي، بسياري از پروژههاي سياسي براي تأمين امنيت و ثبات متوقف خواهد شد، كما اينكه امضاي پيمان استراتژيك باعث توقف مذاكرات صلح از جانب حزب اسلامي شد. افزون برآن، كشورهاي همسايه؛ مثل چين، روسيه، پاكستان و ايران نسبت به اين امر حساس بوده و مخالف هستند.
وی تصریح کرد: لذا امضاي اين پيمان منجر به آسيبهاي ملي در افغانستان خواهد شد كه ضرر آن بيشتر از همه ملت و مردم كشور خواهد رسيد.
اين نگراني‌ها درحالي مطرح می‌شود که گروه طالبان نيز همزمان با سفر كرزي به واشنگتن، هشداري را صادر کرده و با انتشار اعلاميهاي اظهار داشتند كه اگر پيمان امنيتي امضا شود، افغانستان روي آرامش را نخواهد ديد.
در اين اعلاميه يادآوري شده است كه رئيس جمهور كرزي بايد با انصراف از امضاي پيمان امنيتي، مهر ختم جنگ را بر پرونده پر جنجال افغانستان ضرب نمايد.
نگراني ديگر در خصوص امضاي اين پيمان آن است كه نهايي شدن پيمان بدون طي مراحل قانوني آن از طريق پارلمان صورت بگيرد. زيرا اين پيمان قرار بود به عنوان جزيي از معاهده راهبردي ميان دو كشور به امضا برسد، ولي به دليل حساسيتهاي فراوان نسبت به آن، از آوردن آن در متن معاده راهبردي خودداري شد.
به اين دليل، اعضاي مجلس نمايندگان، مشورت رئيس جمهور با پارلمان و نهادهاي ملي و مدني را پيش از رفتن به واشنگتن ضروري دانسته و امضاي هرگونه پيمان بدون درنظرداشت طي مراحل قانوني از طريق پارلمان را نامشروع و بي اعتبار ميخوانند.
"خليل احمد شهيدزاده" عضو مجلس نمايندگان تصريح ميكند كه در صورتی که موافقتنامه امنيتي بدون نظرخواهی از مجلس میان کابل و واشنگتن امضا شود، هیچ تضمین اجرایی نخواهد داشت.
وي درعين حال ايجاد دشمنان جديد در منطقه را جزيي از پيامدهاي امضاي اين پيمان دانسته و امضاي آن را به نفع افغانستان و مردم آن نميداند.
با اين وجود، بايد ديد كه اين نگراني‌ها تا چه اندازه در رايزنيها ميان رئيس جمهوركرزي و اوباما مد نظر گرفته شده و لحاظ خواهد شد؛ اما آنچه مسلم است اين مسأله ميباشد كه اگر خواستههاي مردمي در اين سفر مورد نظر گرفته نشده و در موافقتهاي دوجانبه منظور نگردد، هرگونه سند امضا شده براي هميشه روي كاغذ باقي خواهد ماند.
محمدرضا گلكوهي
انتهای پیام/.